"LIÊU TRAI CHÍ DỊ GIỮA THÀNH PHỐ PARIS", bài viết Marine Thanh Vân

LIÊU TRAI CHÍ DỊ GIỮA THÀNH PHỐ PARIS

Các bạn mến,

Đọc truyện ngắn này khiến tôi nhớ đến một tiểu thuyết mà tôi đã đọc cách đây vài năm, quyển sách có tên La Femme du 5è ( Người  Phụ Nữ ở Quận 5) do tác giả Douglas Kennedy viết với nguyên tác là The Woman in The Fifth ra mắt độc giả năm 2008 và được dịch sang tiếng Pháp. Douglas Kennedy không có họ hàng gì với gia đình Tổng Thống J.F.Kennedy. (Tôi đã được nghe ông xác nhận điều này trong một cuộc phỏng vấn  truyền hình mới đây khi ông phát hành quyển tiểu thuyết mới). Ông là một người Mỹ mà từ nhiều năm qua những quyển tiểu thuyết do ông viết rất được mến mộ. Tại Pháp mỗi một  tác phẩm của ông đều được bán rất chạy, thuộc loại best-seller và sức sáng tác của ông rất mạnh, gần như mỗi năm ông cho ra mắt một quyển tiểu thuyết mới.

Quyển sách La Femme du 5è kể chuyện một giáo sư đại học Hoa Kỳ tên Tom,  vì thất bại trong nghề nghiệp và rạn nứt gia đình nên sang Paris với ý định « làm lại cuộc đời ». Một ý định mông lung vì vị giáo sư này không có một chỗ nương tựa hay một sự quen biết thân thuộc nào ở thành phố rộng lớn này. Buổi ban đầu rất khó khăn và nhân vật gặp  nhiều cảnh ngộ lỡ khóc lỡ cười, trắc trở khôn lường. Một ngày nọ ông gặp lại một bằng hữu và được mời dự một buổi họp mặt khá đông người tham dự tại tư gia người bạn này ở đường Soufflot, một con đường phía trước Panthéon ở Quận 5 Paris.(Panthéon là nơi để hài cốt những người có công với tổ quốc Pháp  như  nhà văn Victor Hugo, như vợ chồng nhà nghiên cứu Marie và Pierre Curie, như Jean Moulin một lãnh tụ kháng chiến quân dưới thời Đức Quốc Xã…) Buổi họp mặt và thảo luận kéo dài…Tom bước ra sân lan can (balcon) để đốt một điếu thuốc, tức thì có một  thiếu phụ bước theo và cuộc  trò chuyện bắt đầu. Thiếu phụ tự giới thiệu là Margit, có một dáng dấp lịch lãm và ngỏ ý mời Tom đến viếng nhà mình cũng ở không xa, trong cùng quận 5. (Nên biết, Quận 5 của Paris , một khu được xem là nơi  nhiều người trí thức có trình độ học vấn cao cư ngụ. Nơi đó có các trường học nổi tiếng như  Đại Học Sorbonne, Trường Polytechnique, Collège de France, Lycée Henri IV, Lycée Louis Le Grand… (nếu chỉ kể đại khái ) nên khu này là nơi tập trung « chất xám » của Paris hay của nước Pháp.)

 

 

Đường Soufflot ở Quận 5 Paris dẫn đến Panthéon

(con đường này không xa khu vườn Luxembourg)

Có địa chỉ Margit ở Quận 5 trong tay, nên ngày nọ Tom quyết định đến thăm và ông được tiếp đãi ân cần nồng hậu. Đó là một căn hộ khá sang trọng, chưng bày mỹ thuật và thiếu phụ sống một mình trong đó. Nhiều lần tới lui, hai người trở nên tình nhân. Cứ như vậy kéo dài một thời gian khá lâu. Ngày đó, Tom đến thăm người thiếu phụ như thường lệ nhưng  khi bước vào cổng chung cư, ông bị người gát cửa chặn lại hkông cho vào. Tom hơi bực bội vì từ lâu, lúc nào ông đến, cũng  thấy người gác cửa bình thản nhìn ông và để ông ra vào tự do. Thế nên Tom nói : Tôi đến đây nhiều lần, sao bây giờ ông lại làm khó dễ ? Người gác cửa trợn mắt nhìn Tom, phản đối : Đây là lần đầu tiên tôi thấy ông, tôi gác cửa, nếu ông có đến tôi đã biết ông rồi.

Tom lạ lùng, cố trình bài : Lần nào tôi đến cũng thấy ông ngồi bên cửa sổ và ông cho tôi vào, ông không nói gì cả. Tôi đến nhà Bà Margit, tuần nào tôi cũng đến từ mấy tháng nay  (vứa nói Tom vừa đưa ray chỉ về hướng căn hộ) Người gác cửa càng tỏ vẽ ngạc nhiên, trợn mắt nhìn ông và gạn hỏi lại : Ông đến nhà Bà Margit thật sao ? Tom gật đầu quả quyết : Ừ, tôi đến nhà Bà Margit nhiều lần, tuần vừa qua tôi cũng có đến.

Người gác cửa thảng thốt nói : Nhà Bà ấy bỏ trống đã nhiều năm qua, không có ai ở trong đó. Tom đầy tự tin nên vẫn quả quyết : Không, Bà ấy đón tiếp tôi tuần vừa qua, tôi dùng cơm với Bà và Bà còn đàn dương cầm cho tôi nghe nữa.

Nghe đến đây người gác cửa càng hốt hoảng,  nói lắp bắp : Bà ấy đã chết lâu rồi, không có họ hàng, nên nhà còn chờ giải quyết vấn đề thừa kế. Cửa nhà đóng im ỉm đã lâu, làm sao ông vào đó được.

Đến phiên Tom  như bị sét đánh. Ông lẩm bẩm : Làm sao có thể như vậy được ?

Nhưng rồi óc lý luận của một vị giáo sư mãnh liệt  hơn nên ông lại quả quyết : Tôi đến nhà Bà ấy mới  hôm kia. Tôi phải đến đó ngay bây giờ, Margit đang chờ, tôi không tin những gì ông nói.

Người gác cửa ra hiệu cho Tom chờ, rồi quay vào căn phòng của mình và bước ra với môt chùm chìa khóa : Ông muốn đến nhà Bà ấy thì đi với tôi.

Cà hai đi đến  nơi có căn hộ của người thiếu phụ mà Tom đã đến thăm nhiếu lần : ăn uớng, thân mật, vui chơi cùng với  bà. Cũng cánh cửa đó mà mỗi  lần Tom nhận chuông thì thiếu phụ mở cửa với khuôn mặt rạng rỡ và cách ăn mặt  lịch lãm, người gác cửa để chìa khóa vào và khó khăn đẩy cánh cừa tung ra. Bên trong bàn ghế, cây đàn dương cầm, cái giường divan êm ấm nơi Tom vẫn hay ngả mình ngơi nghỉ, tất cả đều có đó, nhưng một lớp bụi và giáng nhện  bám đầy. Tom thảng thốt lùi lại . Người gác cửa nói : Đó, ông thấy chưa, tôi đã bảo không có ai ở căn hộ này !

Hai người quay trờ lại cồng chung cư, Tom điếng hồn, im lìm như đang sống trong giấc mộng. Người gác cửa ôn tồn kể lại về cái chết của người thiếu phụ ờ Quận 5.

Thưa các bạn , một tác giả người Hoa Kỳ đã viết tiểu thuyết « liêu trai chí dị » kể câu chuyện ma tại thủ đô Paris với những tình tiết mà chỉ khi đọc đến đoạn cuối người ta mới biết « Người Phụ Nữ ở Quận 5 » chỉ là một vong hồn. Còn căn hộ mà khi ông lui tới được chưng dọn đẹp mắt, ngăn nắp, ấm cúng chỉ là một nơi bỏ trống đìu hiu, nhện giăng bụi bám. Và ngay cả khi ông bước vào chung cư, nơi mà người thiếu phụ ngày còn sống cư ngụ, thì ông trở nên « tàng hình » không ai nhìn thấy bóng dáng ông lai vãng. (Hơi rùng rợn bạn nhỉ)

Douglas Kennedy tuy là người Mỹ nhưng nói thông thạo tiếng Pháp và rất rành Paris cũng như những gì liên hệ về nước Pháp. Mỗi một tiểu thuyết của ông đều được dịch ra và bán rất chạy tại Pháp. Ông có một lượng độc giả trung thành cứ chờ sách mới của ông là chạy đi mua. Tôi biết điều này vì tôi có bà bạn người Pháp trong một cuộc nói chuyện, bà cho biết đã có tất cả những quyển tiểu thuyết của nhà văn này.

Với mỗi một quyển Douglas  Kennedy viết về một đề tài khác nhau ở một khung cảnh khác nhau trong một lối văn đơn giản không cầu kỳ nhưng lôi cuốn. Cách diễn tả của ông cũng không cường điệu, không dài dòng, không khêu gợi, không gây sốc, nhưng cầm quyển sách ông là phải đọc cho đến cuối. Bởi vậy ông mới trở nên một «romancier»,  người viết tiểu thuyết được yêu chuộng.

Nếu các bạn có thì giờ và muốn biết cách viết văn của  Douglas Kennedy, môt tác giả nổi tiếng hiện thời thì tìm đọc  những tiểu thuyết của ông. Như quyển «  La Femme du 5è » nay đã  có in thành  «livre de poche»  mà ở Fnac hay Amazon có bán với giá khoảng 8 €. Nếu bạn đọc tiếng Anh thì tìm mua nguyên bản với tựa “The Woman in The Fifth “. Tuy tôi đã kể sơ về câu chuyện (do trí nhớ những gì đã đọc, chứ quyển sách tôi không tìm ra đã để ở chỗ nào!) nhưng khi bạn đọc, tôi tin là bạn sẽ còn khám phá nhiều ngạc nhiên, và cách cấu trúc tiểu thuyết của Douglas Kennedy cũng đáng đọc cho biết (nếu bạn thích viết lách).

Sách ông dễ đọc, không khó khăn lắm đâu về ngoại ngữ. Ngày xưa tôi đọc một bài báo Pháp  thì quyển tự điển LAROUSSE bên cạnh,  nhưng từ từ tôi ít cần hơn, chừ tôi cũng không xuất thân từ trường Pháp nào. Mới đây nhất tôi đã tra tìm nghĩa của danh từ “misanthrope“ mà tôi thấy rất thường nhưng không hiểu nghĩa chính xác. Theo tự điển, danh từ này chỉ những người thích sống cô lập, không ưa tiếp xúc với đồng loại mình. Hay nói theo kiểu VN: đó là những người sống co cụm trong cái vỏ ốc của mình. Oh là là, mỗi ngày tôi học được thêm một chút. Tôi nhớ câu nói của Khổng Tử, Mạnh Tử hay Lão Tử (?) “Học hỏi cũng như chèo thuyền nước ngược, không tiến thì lùi“. Có lẽ đây là câu châm ngôn mà tôi thích nhất . Chúng ta có thể học đủ thứ cách: học làm bếp cho ngon hơn, thêm một món lạ hơn; học đánh tennis cho giỏi hơn; học đàn cho nhuyễn hơn v…v. Tất cả đều là học.

Thân chào các bạn.

Thanh Vân ( Paris )

26/11/2013