Nguyễn Nhơn viết Nhớ quê. và recette món Bún Kiểm.

Nguyễn Nhơn

Nhớ quê



Bạn thân!

Đọc bài nầy,(*) tôi lại nhớ đến tô bún "kiểm" ở chợ Thủ dầu một

ngày xưa vào bửa trưa ngày rằm mỗi tháng, giá 5 cắc,

lúc tôi học tại trường tiểu học TDM!

Thân!

Nguyễn Thanh Bạch

Tôi sanh ra nơi quê ngoại, làng Bưng Cầu, xứ Thủ. Ba làm việc ở làng Phú Cường, chợ Thủ. Những ngày còn thơ, những ngày thứ Năm, nghỉ học, thỉnh thoảng theo ba về chợ Thủ thăm “ nội “. Nội tôi, mỗi khi cháu đích tôn về thăm đều ra chợ Thủ, mua một chén nhỏ mắm bằm và một con cá lẹp (?) về nấu canh măng mẳng cho cháu ăn.

Mắm bằm là mắm thô bằm với trái thơm, ăn vừa ngọt vừa thơm. Canh măng mẳng không phải là mằn mặn mà là ngọt nước. Vị đặc biệt là ở chổ, con cá lép kẹp, nhỏ xíu, hầu như chỉ có xương và da. Vậy mà nội chắt chiu, nấu cho cháu tô canh nhỏ ngọt ngào.

Một bửa Đực lớn háu ăn, mắc phải xương cá. Chiếc xương nhỏ xíu mà nội cho Đực nuốt cả mấy muổng cơm mà không trôi. Ông bảy ở kế bên ra hàng hiên, bẻ một nhánh bông hồng, đặt lên trang và gõ mấy tiếng chuông. Bẻ một cọng nhánh hồng đưa cho thằng Đực, biểu cầm xỉa răng. Nội đặt cháu lên võng đưa và ru:

“ Con gái mà lậy (**) chồng xa

Mai sau cha yếu, mẹ già

Chén cơm ai bới, tô trà ai dâng?”

Bà ru, cháu ngủ một giấc, thức dậy quên mất chuyện mắc xương cá vì ăn canh măng mẳng.

Đó là chiện ăn. Bây giờ là chiện học. Ăn học là chuyện thiên kinh, địa nghĩa của đám hạng ba, sau nhất quỷ, nhì ma.

Thằng Đực học hành lượm thượm, mãi tới 19 tuổi mới lượm được cái bằng Trung học Đệ nhấp cấp, tức lớp 9 bây giờ. Được cái là sống lâu lên lão làng nên đậu một lượt cả hai bằng Pháp lẫn Việt. Cũng nói cho thật ở chợ Thủ hồi đó, số người đậu được cái Brevet BEPC không phải nhiều nhặn gì. Cho nên ông cậu bảy, cựu thanh tra Tiểu học thời Pháp mới trăm tiếng Tây: Tu es maintenant double licencíe. Trực nhớ lại thằng cháu của ông chỉ mới rớ được cái bắng trung học quèn, ông bèn đổi lại: Double diplômé!

Nơi làng quê Bưng Cầu, ông ngoại tôi còn oai phong hơn! Ông đi mua một tờ báo Tiếng Chuông, nơi trang nhất có đăng danh sách thí sinh đậu bằng Trung học Pháp, tục gọi BEPC. Ông ngoại đi kiếm cây viết chì xanh – đỏ, gạch một gạch đỏ thiệt bự dưới tên đứa cháu ngoại học giỏi của ông, rồi đi giáp làng, giáp chợ khoe: Thằng Đực lớn, con của hai Kim Anh đậu bằng đít lom Tây, nè! Có người chọc ông, cười hỏi: Nguyễn Thành Nhơn, đâu phải Đực lớn. Ông ngoại ngạo nghễ giảng: Tên khai sanh Đực lớn là Thành Nhơn. Vậy đó!

Thời gian như bóng câu qua song cửa! Mới đó mà hơn 70 năm đã trôi qua. Thời gian như chiếc lá bay vèo. Ông ngoại, bà nội, ông cậu bảy đã xa chơi miền miêng viễn từ lâu. Thằng cháu nhỏ ngày xưa, nay đã ngắp nghé tám mươi. Làng quê ngày nay đâu còn nữa:

Suối Bưng Cầu róc rách êm đềm

Ngày nay là cái lạch bùn lầy hôi hám

Đầy chất thải của hảng xưởng Hàn, Đài

Mội Thầy Thơ nên thơ

Nay chỉ còn một lỗ nông sờ

Tang thương dâu biển

Nguyễn Nhơn

(*) “ Nhớ quê, nhớ cá linh bông điên điển mùa nước nổi “

(**) Ở chợ Thủ, các bà lớn tuổi ưa nói “ lậy “ thay vì “ lấy “

Canh Kiểm Chay VẬT LIỆU Lượng thực phẩm sử dụng trong phần hướng dẫn này cho ra thành phẩm là một tô lớn cho khoảng 6 người ăn và phân lượng cho mỗi thứ thì không tuyệt đối, tùy thích các bạn gia giảm đôi chút, món kiểm không vì vậy mà sai. 1. 200gr bí đỏ hoặc bí vàng, gọt vỏ, bỏ ruột, cắt miếng cỡ nửa ngón tay út hoặc tùy ý cắt miếng vuông chừng 2cm. 2. 100gr khoai môn làm như bí. 3. 100gr khoai lang làm như bí. 4. 100gr đậu đũa ngắt bỏ cuống, tước chỉ cạnh, cắt chéo thành khúc ngắn. 5. 1 trái mướp nhỏ chừng 150gr cắt cuống, gọt vỏ, chẻ dọc làm hai rồi cắt chéo thành lát mỏng vừa. 6. 1 tấm tàu hủ ky khoảng 50gr ngâm nước cho mềm, xé thành sợi nhỏ, vớt ra để ráo. 7. 100gr mì căn tươi, chiên vàng rồi xé miếng nhỏ hoặc tùy ý xé thành miếng rồi mới chiên vàng với ít dầu. 8. 10gr kim châm ngâm nước cho mềm, thắt gút lại ở giữa. 9. 20gr nấm mèo hoặc nấm đông cô, tùy thích dùng cả hai thứ, ngâm nước cho nở mềm, cắt bỏ gốc rể, cắt nhỏ nếu tai nấm lớn. 10. 1 miếng đậu hủ khoảng 200gr, tùy thích chiên vàng hay không, cắt miếng vừa. 11. 1 lọn bún Tàu khoảng 20gr ngâm nước cho mềm, cắt khúc ngắn, vớt ra để ráo. 12. 100gr đậu phụng khô (hột sen hoặc cả hai nếu thích) luộc chín, để nguội, lột bỏ vỏ lụa. 13. 50gr bột khoai (đây là loại bột khoai đã chế biến thành dạng sợi trong, cứng nhưng dễ bẻ gảy khúc) 14. 500gr dừa nạo cho vào 2 chén nước ấm, vắt lấy nước cốt rồi cho vào lần 2 khoảng 2 lít nước ấm nữa vắt lấy nước dảo (hoặc nước dùng chay) nước dừa tươi. 15. Gia vị và các phụ gia gồm: Chao, tương ngọt, 2 muỗng súp gừng non cắt sợi, ít lá húng quế cắt nhỏ, rau sống gồm rau thơm xà lách các loại hay gọi chung là rau ghém, bánh tráng nướng, đậu phụng rang vàng giả nhỏ, bún sợi nhỏ. 16. Nấu kiểm: Dùng nước dừa vắt từ cơm dừa nạo để nấu. Cách làm : - Bắc 2 lít nước dừa dảo lên bếp + bột khoai, khi nước dừa sôi, hạ lửa, thăm chừng thấy bột khoai nở là cho vào tiếp theo thứ tự khoai lang, khoai môn, bí… để các loại này bắt đầu mềm là cho vào tiếp đậu đũa, kim châm, nấm mèo, mướp, mì căn, tàu hủ ky, đậu phụng… và sau cùng là bún Tàu. Sau khi các loại thực phẩm chín đều nước nấu sấp mặt các loại thực phẩm là vừa, nếu khi nấu thấy thiếu cứ châm vào ít nước sôi. Tùy khẩu vị nêm lại với chút muối, đường. Cho gừng non cắt sợi vào khuấy đều, rồi châm chén nước dừa cốt vào để sôi lại là tắt bếp. Khi múc ra tô rắc lên mặt ít lá húng quế cắt nhỏ. - Có người thích nấu món kiểm bằng nước dừa tươi thay vì nước cốt dừa. Họ cho là dùng nước cốt dừa vì phải nấu lâu trên bếp – nhất là khi phải nấu với số lượng cho hàng trăm người ăn, ở chùa mà – sẽ làm món ăn dậy mùi dầu dừa và món ăn không để lâu được. - Một số người khác sử dụng nước dùng chay để thay cho nước cốt dừa hoặc nước dừa tươi. Các hương chức trù thường chuẩn bị nước dùng chay khi cần phải nấu nhanh với số nhiều các món chay. Đó là nước hầm các loại rau củ quen thuộc như cà rốt, bắp cải, su su… hoặc cao cấp hơn thì thêm nấm hương, nấm đông cô… Với phân lượng ½ kí lô nhiều loại rau củ hay chỉ một hai loại được cắt nhỏ + 3 lít nước, hầm lấy khoảng 2,5 lít. Rồi tùy ý sử dụng để nấu kiểm hoặc cho vào các món xào, nhồi với các loại bột để làm các loại bánh chay v.v... (Nếu để nấu nước dùng chay với số ít trong gia đình, các bạn nên cắt nhỏ rồi xay nhuyễn các loại rau củ sống với ít nước, theo phân lượng đã cho, sau đó vắt lược lấy nước và sử dụng lọai nước dùng tươi này để nấu kiểm hay làm các món chay khác; vì rau củ nói chung, nếu hầm nấu lâu thì các chất dinh dưỡng sẽ bị phân hủy ít nhiều, làm mất vị ngọt tự nhiên của thực phẩm). Nếu sử dụng nước dùng chay để nấu kiểm, các bạn có thể cảm nhận được rõ ràng hương vị khác nhau của mỗi loại thực phẩm khi nhấm nháp từng thứ trong miệng còn nếu nấu với nước cốt dừa thì bạn có thể sẽ vừa ăn kiểm vừa lẩm nhẩm hát… "Ai đứng bên gốc dừa…" 17. Trình bày món ăn: Món kiểm, khi dọn ra bàn ăn thường được dùng kèm với bún (thay vì cơm) cùng với rau ghém, bánh tráng nướng. Thực khách sẽ cho ít bún rau vào tô, múc kiểm với ít nước vừa đủ uớt bún, thêm ít bánh tráng bóp bể vụn và tùy ý nêm tương ngọt hoặc chao. Ngoài ra, tại VN, món kiểm là món chay quen thuộc trong hầu hết chùa chiền, ngoài ra ở một số tỉnh ráp gianh vùng biên Campuchia như Trà Vinh, Châu Đốc, An Giang… kiểm là món ăn chay thường được bà con theo đạo Phật nấu với tất cả sự trân trọng và được thể hiện với một cung cách đậm màu sắc tôn giáo là đem lên tận chùa dâng cúng chư tăng hoặc quỳ bên đường dâng cúng vào bình bát của các sư khất thực với thuần chỉ là một tô kiểm chứ không kèm món gì khác. Và ở hình thức này, kiểm được mô tả đó là một món ăn đặc trưng của những người theo đạo Phật ở VN, được nấu với nhiều loại rau củ tươi ngon, thể hiện sự tinh khiết và cách dinh dưỡng nhẹ nhàng nhằm tạo khái niệm thăng hoa tinh thần hòa hợp sự duy dưỡng thân xác. sưu tầm
Shiroi	Tiêu đề: Re: Canh kiểm chay   Canh kiểm Nguyên liệu: 10 phần ăn: 300g bí đỏ, 1 ký khoai lang, 300g khoai môn hoặc khoai sọ, 800g dừa nạo, 100g tàu hũ ky, 500g đậu phộng, 300g sakê, 1 chén bột khoai, gia vị. Cách làm: Dừa khô vắt lấy một tô nước cốt, sau đó vắt nước dão. Khoai lang gọt vỏ, rửa sạch, cắt khoanh. Bí đỏ, khoai môn, sakê gọt vỏ, cắt khối 3 x 4cm, đậu phộng lấy 1/2 ngâm nước, nấu mềm, bóc vỏ, 1/2 rang vàng. Bột khoai ngâm nước, rửa sạch, cắt khúc, tàu hũ ky xé miếng. Cho nước dão dừa vào nồi, nấu sôi. Ướp các loại khoai với muối, đường, xào cho thơm. Cho hỗn hợp khoai vào nồi nước dừa, để lửa nhỏ, nấu các thứ cho vừa mềm. Cho đậu phộng, bột khoai, tàu hũ ky và nước cốt dừa vào, nêm muối, đường cho vừa ăn, nhắc xuống. Khi ăn múc ra tô, rắc đậu phộng rang lên trên, món này ăn nóng. Mó

Le top par Youtube à voir pour savoir...

Le Top 10 Des Armées Les Plus Puissants Du Monde.

oooo

Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ, Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ, ngọn lu...THĂM LỤC TỈNH QUA CA DAO

 

THĂM LỤC TỈNH QUA CA DAO

Phần 1. Mỹ Tho

 

Chàng vốn dòng ăn học, hào hoa, sống chốn thị thành Sài Gòn Gia Định, với dòng máu phiêu bạt giang hồ:

Chim buồn tình, chim bay về núi

Cá buồn tình, cá lủi xuống sông

Anh buồn tình, anh dạo chốn non bồng

Dạo miền sơn nước, xuống chốn ruộng đồng mới gặp em.

 

Đó là típ người được các cô gái Miệt Vườn Lục Tỉnh ngưởng mộ và thầm mong được kết duyên:

Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ

Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ, ngọn lu

Anh về học lấy chữ nhu (chữ nhu = chữ nho)

Chín trăng em cũng đợi, mười thu em cũng chờ

 

Đất Sài Gòn nam thanh, nữ tú
Cột cờ Thủ Ngữ cao rất là cao
Vì thương anh, em vàng võ má đào
Em đã tìm khắp chốn, nhưng nào thấy anh?

 

Chàng thuộc loại đa tình, đầu môi chót lưởi:

Sông Cửu Long chín cửa, hai dòng,
Người thương anh vô số, nhưng chỉ một lòng với em

Và chàng tán tỉnh nàng:

Nội trong lục tỉnh Nam Kỳ (1)
Thấy em ăn nói nhu mì anh thương
Có mặt tui mình nói mình thương
Tui về chốn cũ mình vấn vương nơi nào?

 

hay:

Đồng Nai, Châu Đốc, Định Tường
Lòng anh sở mộ con gái vườn mà thôi

 

Nước chảy liu riu
Lục bình trôi líu ríu
Anh thấy em nhỏ xíu anh thương!

Tàu Nam Vang chạy ngang cồn cát,
Xuồng câu tôm đậu sát mé nga,
Thấy em cha yếu mẹ già
Muốn vô phụng dưỡng biết là đặng không?

 

Rồi chàng thề thốt:

Biển cạn, sông cạn, lòng qua không cạn

Núi lở non mòn, ngỡi bạn không quên

 

Dầu nói vậy, đã từ lâu chàng chưa về thăm người tình:

Cần Thơ là tỉnh

Cao Lảnh là quê

Anh đi lục tỉnh bốn bề,
Mải lo buôn bán không về thăm em

 

Vì vậy chàng chỉ hỏi thăm nàng qua thư từ:

Cách một khúc sông kêu rằng cách thủy
Sàigon xa, chợ Mỹ không xa
Gởi thơ thăm hết mọi nhà
Trước thăm phụ mẫu sau là thăm em

 

Và nhắn nhủ với nàng:

Cúc mọc bờ sông kêu là cúc thủy,
Chợ Sài Gòn xa, chợ Mỹ cũng xa.
Chồng gần không lấy, em lấy chồng xa.
Mai sau cha yếu mẹ già
Chén cơm đôi đũa, bộ kỷ trà ai dâng

 

Tuy vậy, chàng hứa hẹn đẩy đưa, sẽ có một ngày về Lục Tỉnh thăm nàng:

Chẻ tre bện sáo cho dày
Ngăn ngang sông Mỹ, có ngày gặp em

 

Còn nàng thì ngày ngày ra bến sông, ngóng đợi người tình:

Ghe ai đỏ mủi xanh lường

Phải ghe Gia Định xuống vườn thăm em?

 

Trước những lời thôi thúc của nàng, cuối cùng chàng quyết định về Lục Tỉnh thăm nàng. Ngày xưa, đường bộ đi Lục Tỉnh rất khó khăn, không có cầu bắt qua sông rạch, lại lắm truông nguy hiểm:

Ai về Giồng Dứa (2) qua truông
Gió đưa bông sậy, dạ buồn nhớ ai

 

Kễ từ tháng 5 năm 1886, có thể đi Lục Tỉnh bằng xe lửa Sài Gòn - Mỹ Tho tại nhà ga xe lửa ở trước chợ Bến Thành:

Mười giờ xe lửa nhỏ bỏ chợ Bến Thành,
Xúp lê kia dạo thổi, bộ hành xôn xao.

 

Tuy nhiên, phương tiện thông thường và lý thú nhất vẫn là ghe thuyền trên hệ thống sông rạch Đồng Nai nối liền với Sông Tiền, sông Hậu. Chàng bắt đầu khởi hành bằng ghe ở Sông Sài Gòn:

Sông Sài Gòn chạy dài Chợ Củ

Nước mênh mông nước lũ phù sa

 

Nhà Bè nước chảy chia hai

Ai về Gia Định Đồng Nai thì về

 

Thất Sơn ai đắp mà cao
Sông Tiền, sông Hậu ai đào mà sâu

 

Suốt cuộc hành trinh, đâu đâu cũng:

Sông Tiền sông Hậu cùng nguồn
Thuyền bè tấp nập bán buôn dập dìu.

 

Không có gì lý thú bằng đi ghe thuyền trên sóng nước:

Gió lên rồi căng buồm cho sướng

Gác chèo lên ta nướng khô khoai

Nhậu cho tiêu hết mấy chai

Bỏ ghe nghiêng ngửa không ai chống chèo.

 

và:

Đường rừng có bốn cái vui

Lúc chống, lúc lạo, lúc bơi, lúc chèo

 

Ngoài ra, trên dòng sông thơ mộng, chàng còn có thể tán tỉnh bao cô gái miệt vườn:

Bớ chiếc ghe sau chèo mau anh đợi

Kẻo khúc sông này bờ bụi tối tăm.

 

Cô gái miệt vườn cũng đẩy đưa:

Ghe anh mỏng ván, bóng láng nhẹ chèo
Xin anh bớt mái, nương lèo đợi em

Cơ hội tán tỉnh đã đến:

Gíó thổi lao xao khúc sông nào sóng nấy

Thuyền em đi giữa dòng anh thấy anh thương

                                                           

Khúc sông chật hẹp khôn tuỳ

Lo cho thân bậu sá gì thân qua

 

Gặp nhiều cô gái miệt vườn xinh đẹp, chàng thoáng có ý nghĩ:

Sông Tiền cá lội huyên thiên

Lòng anh muốn bắt con cá lội riêng một mình

 

Cầm tay em như ăn bì nem gỏi cuốn

Dựa lưng em như uống chén rượu ngon

Thà rằng chẳng biết cho đừng

Biết ra dan díu nửa chừng lại thôi

Con sông bên lở bên bồi

Một con cá lội mấy người buông câu

 

Và chàng thả hồn mơ mộng đến cô gái Tiền Giang:

Gió lao xao thổi vào mái lá

Như ru tình cô gái Tiền Giang

 

Thời gian thơ mộng lửng lờ trôi như dòng nước chảy, ghe chàng đến vùng Bến Lức:

Thủ Thiêm, Thủ Đức, Bến Lức, Thủ Đoàn, (3)

Anh phải lòng nàng tại Thủ Chiến Sai (4)

 

Nơi Bến Lức có sông Vàm Cỏ nước xanh trong vắt, chàng chạnh lòng:

Sông Vàm Cỏ nước trong thấy đáy
Dòng Cửu Long xuôi chảy dịu dàng
Ai về Mỹ Thuận Tiền Giang
Có thương nhớ gã đánh đàn năm xưa.

 

Mặc dầu đầy thơ mộng, sông Vàm Cỏ rất nguy hiểm cho ghe thuyền ở đoạn Vàm Bao Ngược

Thứ nhất Vàm Nao, thứ nhì Bao Ngược.

 

Một là sang ngang Bao Ngược,

Hai là vượt sông Vàm Tuần(4)

Anh đi ghe lúa Gò Công,

Trở về Bao Ngược bị dông đứt buồm.

Đứt buồm nước chảy có cuồn,

Anh đi qua đó dựng buồm chạy luôn.

 

Sông Tra (5) thả ra Bao Ngược, sợ gặp sóng thần

Vịnh Xã Kiểng đến Vàm Tuần, sợ thần Hà Bá.

 

Bến Lức, Long An là quê hương của các giống lúa có gạo thơm ngon:

Đi đâu cũng nhớ quê mình

Nhớ cầu Bến Lức, nhớ chình gạo thơm

           

Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai

Ai về xin nhớ cho ai theo cùng

 

Cám ơn hạt lúa nàng co

Nợ nần trả hết, lại no tấm lòng

 

Tôm rằn bóc vỏ bỏ đuôi

Gạo thơm Nàng Quốc em nuôi mẹ già

 

Bây giờ ghe chàng đã gần tới Mỹ Tho:

Rạch Gầm Xoài Mút tăm tăm

Xê xuống chút nữa tới vàm Mỹ tho…

 

“Mỹ Tho Đại Phố” là thành phố cổ nhất của miền Lục Tỉnh, được thành lập năm 1623 do Dương Ngạn Địch, một tướng Tàu tị nạn chạy trốn Mản Thanh và được chúa Nguyễn cho định cư ở Peam Mesar thuộc Thủy Chân Lạp. Mesar phát âm theo người Miên là M’Tho, và người Việt nói trại thành Mỹ Tho. Mỹ Tho tuy không lớn đẹp bằng Sài Gòn “Đèn Sài Gòn ngọn xanh ngọn đỏ, Đèn Mỹ Tho ngọn tỏ, ngọn lu”, nhưng cũng không thua kém lắm:

Đèn nào cao bằng đèn Chợ Mỹ
Lộ nào kỹ bằng lộ Cần Thơ
Anh thương em lững đững lờ đờ
Tỷ như Tôn Các ngồi chờ Bạch Viên.

 

Đúng vậy, chàng đã bị thôi miên bởi cô gái Mỹ Tho vừa đẹp vừa gan dạ:

Gái Mỹ Tho mày tằm mắt phượng
Giặc đến nhà chẳng vụng quơ đao

Cô gái Mỹ Tho cũng lắm đa tình:

Khi nào anh thấy nhớ ai

Xin về chợ Mỹ, đường dài dễ đi

Vườn xoài vườn ổi xum xê

Mặc tình anh” hái”anh đòi… em cho

 

Mỹ Tho còn nổi tiếng với cam sành, vú sửa và nấm rơm:

Vú sữa Sầm Giang căng dáng mộng

Nấm rơm Long Định ủ ngàn sương

 

Cam sành vú sửa Trung Lương,

Dừa xanh, dừa nước, quít đường Ba Tri.

Đến Mỹ Tho mà không đến Gò Công là một điều thiếu sót. Gò Công chỉ cách Mỹ Tho 30 km, có bờ biển đẹp, là quê hương của hoàng thái hậu Từ Dủ (vợ vua Thiệu Trị, mẹ vua Tự Đức) và Nam Phương hoàng hậu (vợ vua Bảo Đại), cũng là quê hương của Võ Tánh và Trương Công Định:

Gò Công rạch Lá nhớ nhung

Quê xưa Võ Tánh, Trương công oai hùng

Lạc loài cách bến xa sông

Gió thu hiu hắt chạnh lòng cố hương.

Đến Gò Công, ai chẳng bùi ngùi nhớ lại trận bảo năm Thìn(ngày 16/3/1904), gây tổn thất nhiều cho Lục Tỉnh, từ vùng biển cho tới Cần Thơ, Long Xuyên, Châu Đốc. Riêng tại Gò Công hơn 5000 người chết:

Đèn nào cao bằng đèn Châu Đốc

Gió nào độc bằng gió Gò Công

Thổi ngọn đông phong lạc vợ xa chồng,

Đêm nằm nghĩ lại nước mắt hồng tuôn rơi.

 

Gió nào độc bằng gió Gò Công

Sông nào nông bằng sông Châu Đốc

Gò Công đẹp lắm, ai chẳng si tình:

Ước chi anh như đám dừa xanh cuối sông Vàm cỏ

Như rặng trâm bầu đón gió cửa Cửu Long

Để được sống bên em giữa muôn trùng sóng vỗ

Ơi người anh yêu, người con gái Gò Công

 

Gò Công là vùng biển giàu tôm cá, nên có nhiều món hải sản đặc thù, đặc biệt món “Mắm Tôm Chà Gò Công”:

Gò Công giáp biển, nổi tiếng mắm tôm chà
Mắm tôm chua ai ai cũng chắt lưỡi hít hà
Saigon, chợ Mỹ ai mà không hay

 

Chợ Gò Công có bán đủ thứ:

Chợ nào vui bằng chợ Gò (Công)
Tôm khô, cá trung, thịt bò, thịt heo
Thật nhiều bánh ướt, bánh xèo
Bánh khô bánh nổ bánh bèo liên lu.

 

Gò Công cảnh đẹp người xinh, thế mà có kẻ nói xấu Gò Công:

Có bún nào ngon hơn bún Chợ Gạo
Có đứa nào xạo bằng thằng Út Gò Công

 

Bỏ xứ Gò Công thẳng xông chợ Mỹ
Đến chốn Sài Gòn làm đĩ nuôi thân

 

Lòng chàng phân vân, xao xuyến, ngao ngán tình đời. Chàng tiếc nuối một mối tình dang dở ở vùng đất biển:

Phượng hoàng đậu nhánh vông nem
Phải dè năm ngoái cưới em cho rồi
Ngã tư Chợ Gạo nước hồi
Tui chồng mình vợ còn chờ đợi ai

 

Chàng từ giả Gò Công, Mỹ Tho, và tiếp tục cuộc hành trình về miền Lục Tỉnh.  

 

Anh Quốc, 5/2009

Nguyễn Thị Kim Thu

 

 

Cước chú:

(1) Nam Kỳ Lục Tỉnh: Năm 1834, Nam Kỳ được vua Minh Mạng chia làm 6 tỉnh, gồm: Gia Định hay Phiên An (lỵ sở là Sài Gòn), Biên Hòa (lỵ sở Thành Biên Hòa), Định Tường (lỵ sở thành Mỹ Tho, từ Đồng Tháp đến Gò Công), Vĩnh Long (lỵ sở thành Vĩnh Long, gồm Vĩnh Long, Sa Đéc, Bến Tre, Trà Vinh), An Giang (lỵ sở là thành Châu Đốc, gồm Châu Đốc, An Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng) và Hà Tiên (lỵ sở là thành Hà Tiên, gồm Rạch Giá, Bạc Liêu, Cà Mau) (xem bản đồ).

Bản đồ Lục tỉnh năm 1838

(2): Giồng Dứa thuộc Tiền Giang

(3): Đồn canh ngày xưa trên sông Tiền

(4): Một nhánh sông ở Lý Nhơn, Cần Giờ, nối Vàm Cỏ với Sài Gòn

(5): Một nhánh sông nối Gò Công với Vàm Cỏ

Bài trích từ trường Trung học Nông Lâm Súc Cần thơ