caroline thanh huong

caroline thanh huong
catbui

Libellés

samedi 29 octobre 2016

Đệ Tứ Quyền là gì? tìm hiểu với Lưu Nguyễn Đạt.

Kính gửi quý anh chị một bài viết để mở tầm hiểu biết thêm.

Caroline Thanh Hương
 photo ngay-tu-do-bao-chi-2.jpg



1.Thế Nào Là ĐệTứ Quyền?
Thuật ngữ “Đệ Tứ Quyền” có lẽ được ghi nhận lần đầu bởi học giả Pháp,  Alexis de Tocqueville, trong tác phẩm De la démocratie en Amérique [1833], khi xác định bốn quyền lực như sau:
  1. quyền lực trung ương [pouvoir fédéral, cấp liên bang], với sự phân nhiệm thành quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp;
  2. quyền lực địa phương [pouvoirs fédérées, cấp tiểu bang];
  3. quyền lực vận động hành lang [lobbies, tranh thủ lá phiếu];
  4. quyền lực của báo chí, truyền thông [presse].

Tại Hoa Kỳ, báo chí thường được nhắc tới như sự thể hiện đa dạng của đệ tứ quyền, với khả năng và nhiệm vụ đương đầu với ba quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Lúc ban đầu, nhà soạn thảo Hiến Pháp Hoa Kỳ [1787] chỉ đặt trọng tâm vào cơ cấu tổ chức chính quyền trung ương, trên nền tảng tam quyền phân lập, hay phân quyền, phân nhiệm giữa quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, với tác dụng kiểm soát tạo thăng bằng [check-and-balance] trong chính quyên.
Phải đợi tới năm 1791 khi mười Tu Chính Án đầu tiên của Hiến Pháp Hoa Kỳ được Quốc hội phê chuẩn dưới danh xưng “Tuyên Ngôn Dân Quyền” [Bill of Rights], tiếp theo bởi ba Tu Chính Án XIII [1865], XIV [1868], và XV [1870], quyền lực của người dân mới thực sự được xác định và bảo vệ từ cấp Liên bang tới cấp Tiểu bang.  Căn cứ vào Tu Chính Án Một, luật pháp không được biệt đãi một tôn giáo, lẫn cấm đoán tự do tín ngưỡng liên hệ; không được cản trở quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; quyền hội họp ôn hoà và thỉnh cầu chính quyền sửa sai:[1]
«Congress shall make no law respecting an establishment of religion, or prohibiting the free exercise thereof; or abridging the freedom of speech, or of the press; or the right of the people peaceably to assemble, and to petition the Government for a redress of grievances.” [Amendment I, (1791)].
Báo chí [the press] đích danh được nêu lên tại Tu Chính Án Một, song song với những quyền công dân khác.  Vậy, báo chí và các cơ sở truyền thông, truyền tin liên hệ cần làm những gì để trở thành đệ tứ quyền hiến định?
Trước hết, Hoa Kỳ không có một bộ thông tin nhà nước đặc trách khơi mào, chỉ thị, kiểm duyệt và hạn chế tin tức, mà lại để các hệ thống truyền thông và truyền hình tư chủ động làm công việc quảng bá những điều cần biết, cần hiểu, trên căn bản tự do ngôn luận, tự do tư tưởng, theo mức độ tự kiểm và lương tâm nghề nghiệp.  Người làm báo, truyền thông và truyền hình tại Hoa Kỳ và các nước tự do trên thế giới khi có nhiều quyền hành và thế lợi thì cũng có nhiều trách nhiệm và bổn phận, nhất là về mặt thủ tục nghề nghiệp trọng hiến, trọng pháp và về mặt luân lý xã hội, tôn trọng công lý, lẽ phải và lý tưởng nhân đạo.

2. Thế Lực và Trách Nhiệm của Báo Chí Truyền Thông

Thế lực của báo chí truyền thông, truyền hình phát xuất từ sứ mạng căn bản bảo vệ nền dân chủ.  Trong mọi nghiệp vụ, nhà báo phải tuân theo và bảo trọng tự do ngôn luận, tự do tư tưởng tôn giáo, quyền hội họp và thỉnh cầu chính quyền sửa sai; quyền nhân dân được bảo vệ chính đáng.
Cũng theo quan niệm của cựu nghị sĩ Gary Hart, trong tác phẩm The Fourth Power, [2] truyền thông có bổn phận tham dự vào trọng tâm đệ tứ quyền như một nguồn lực bảo trọng các quyền hành dân sự hiến định, nhất là tự do ngôn luận, tự do báo chí thành một mẫu mực chiến lược toàn cầu.
Thật vậy, báo chí ứng dụng hiến pháp và luật pháp hiện hành quy định tự do tin tức [Freedom of Information Act] để thi hành nghiệp vụ phóng sự, điều tra và phổ biến sự thật; đăng tải những sai trái trong công vụ, những bấp bênh, thâm hụt từ nền tảng tới các cơ sở kinh tế tài chính điển hình; tường trình những tai ương nhân tạo trong khu vực xã hội, an ninh, quốc phòng v.v., hầu kịp thời thông báo quần chúng và cảnh giác các nhà hữu trách liên hệ về từng nội vụ.
Điển hình là sau vụ Watergate [1972], mà hai phóng viên Carl Bernstein và Bob Woodward của Washington Post đã điều tra và đưa lên mặt báo, TT Nixon đã phải giải nhiệm [1974] và chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ cũng thay đổi, cùng ảnh hưởng đối với Việt Nam, Trung Hoa và Nga Sô.
Nhờ sự can thiệp của đệ tứ quyền trong nhiệm vụ kiểm soát và thông tin, các cơ sở chính quyền và tổ chức liên hệ đã phãi gìn giữ một mức độ hữu hiệu trong sáng, khi thi hành nhiệm vụ.
James Mill [1773-1836] là người đầu tiên nói tới khái niệm “canh chừng” của giới báo chí, dưới danh hiệu “watchdog”, với sứ mạng  bảo tồn giá trị tự do dân chủ.  Cũng theo khái niệm canh chừng và bảo trọng những giá trị nhân quyền mà một hiệp hội quốc tế phi chính phủ đã dùng danh xưng Human Rights Watch.  Khái niệm canh chừng này cũng tương đương với khái niệm kiểm soát tạo thăng bằng [check-and-balance] giữa quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.  Chỉ khác là ảnh hưởng đối chiếu ở đây cốt để duy trì mức độ hài hoà song phương, chính trực giữa công quyền và công dân, giữa biện pháp cai trị và cứu cánh phục vụ dân chúng, giữa chính thể và tư nhân.  Như vậy báo trí giữ đúng vai trò thông tin va khuyến khích một trạng thái trọng pháp, trọng sinh, xây dựng tiến hoá trong thế đối sử bình thường giữa quyền lực cai trị và giới bị trị.
Mức độ hài hoà song phương sẽ suy giảm đến độ mất hẳn đi, nếu có sự lạm quyền, vi phạm của bất cứ bên nào.  Giới truyền thông có bổn phậm kịp thời thông báo lẫn cảnh tỉnh những thế lực liên hệ.  Truyền thông báo trí và cả dư luận quần chúng đóng vai trò “xì hơi” cảnh cáo, trước khi có náo loạn, dấy biến.  Người dân phải biểu tình, chống đối, nổi loạn, khi chính quyền đi ngược lại với lòng dân, ngược lại với công lý, hay sao nhãng quyền lợi và an sinh của dân.
Ngay tại Hoa Kỳ, sau khi ra một loạt những Tu chính XIII [1965] bãi bỏ chế độ nô lệ, Tu chính XV [1870] cho phép toàn dân đi bầu, không phân biệt chủng tộc, màu da, sau khi đã thảo hơn 10 Đạo Luật về Civil Rights Act từ năm 1875 cho tới 1964, hiện tượng kỳ thị, phân cách [discrimination & segregation] sắc dân da đen vẫn mặc nhiên hoành hành trên toàn quốc. Do đó, báo trí mọi giới đã canh chừng, cảnh cáo và bắt buộc phải truyền tin mạch lạc về những vụ xung đột, bạo động ngay trong nước, điển hình các cuộc nổi loạn tại Harlem [1964], Watts [1965], Detroit [1967], và gần đây là cuộc phá phách các khu phố Los Angeles [1992] để chống đối cảnh sát đánh đập tàn nhẫn Rodney King.  Obama đã được chọn làm ứng cử viên Dân Chủ trong cuộc bầu cử Tổng Thống 2008 thay vì Hilary Clinton, “phần nào” vì ảnh hưởng của giai đoạn kỳ thị chủng tộc, da màu trước đây, cùng với cái “mặc cảm tội lỗi” của thành phần cấp tiến Hoa Kỳ.
Trong giai đoạn hiện đại, truyền thông báo chí tự do trên toàn thế giới cũng đứng lên thông tin và cảnh cáo về những sai trái nơi chính quyền, những tai ương nhân tạo do chiến tranh, nổi loạn xẩy ra trên khắp thế giới, tại Phi Chấu, Trung Âu, Trung Đông, Á Châu, nhất là về những vụ trà đạp nhân quyền, cướp bóc tài sản, phá hoại kinh tế tại Trung Quốc, Việt Nam.  Đương nhiên giới truyền thông nhà nước cộng sản chỉ sử dụng sứ mạng loan tin một chiều để a tòng với chính quyền phạm pháp, để bênh vực kẻ lạm quyền triệt hại dân oan, kẻ hèn với giặc ác với dân đã từng bán ranh, bán đảo.
Do đó, thế lực của báo chí truyền thông còn phải tương xứng với sứ mạng đăng tải tin tức xác thực, thông tri kiến thức, và phổ biến những điều cần biết để người dân tìm hiểu và chọn lựa thái độ liên hệ với thời cuộc.  Nhờ vậy, báo chí truyền thông có bề thế gây ảnh hưởng sâu sắc trên dư luận quần chúng.
Nhưng cũng có lúc thi hành nghiệp vụ, báo chí có thể thiếu sót hoặc sơ ý đăng tải tin tức sai lạc.  Trong những trường hợp tương tự, báo chí tự động phải kịp thời đính chính, sửa sai đúng nơi, đúng mức.
Tệ hơn nữa, báo chí khi loan tin tức thất thiệt với dụng ý khai thác, trục lợi, hoặc vì cẩu thả,  ác ý, sẽ mất quyền tự do ngôn luận [unprotected speech] và sẽ bị chế tài.  Thật vậy, toà soạn, phóng viên, và người đăng tin thất thiệt có thể bị liên đới về mặt trách nhiệm dân sự, nếu họ chủ tâm đăng tải hoặc tái đăng những tin tức có tính cách mạ lỵ, phỉ báng, sai sự thật.  Vì thế nhà báo phải thận trọng kiểm soát bài vở đăng tải, phải kiểm chứng tài liệu và nguổn gốc tin tức sử dụng.
Nhà báo chỉ được miễn trách nếu tài liệu đăng tải có tính cách trung thực và có lợi cho công chúng.  Tuy nhiên, sự thật đôi khi bị cấm đoán phô bày, nếu tin tức, tài liệu đem phổ biến vi phạm đời tư cá nhân, nếu sử dụng trái phép hình ảnh để quảng cáo thương mại, hoặc chụp lén “nơi tư gia”, hoặc phổ biến các tài liệu mật về thuế khoá, tín dụng, y tế, điều trị  của một cá nhân v.v.
Riêng đối với các chính khách, các nhân vật có tên tuổi, “nổi tiếng trong xã hội”, được chỉ định chung là người của công chúng [public figures],[3] nếu muốn kiện nhà báo đăng tin sai quấy, nguyên đơn không những phải chứng minh [a] có sự thất thiệt, bêu xấu rõ rệt, có mạ lỵ phỉ báng thậm từ, làm thiệt hại cho đương sự, mà còn phải chứng minh [b] nhà báo có manh tâm, ác ý [biết tin sai mà vẫn sử dụng, vẫn đăng tải], hoặc quá độ chểnh mảng coi thường hư thực [không kiểm chứng căn bản xác thực] của nội vụ, hay của tài liệu đem sử dụng.[4]
Như vậy, thế lực của báo chí truyền thông được xác định bởi sứ mạng gìn giữ truyền thống dân chủ hiến định, đồng thời bởi nghiệp vụ tôn trọng sự thật và phục vụ giá trị nhân bản của người dân, của độc giả.  Nếu không tôn trọng giá trị hiến pháp, nếu không bênh vực mẫu mực dân chủ và lý tưởng nhân đạo, báo chí sẽ đi ngược lại với công lý và lẽ phải, sẽ lầm lẫn và gây ảnh hưởng rối loạn nơi quần chúng.
Đó là thứ báo chí gia nô, bị tiền tài và thế lực công quyền mua chuộc, xỏ mũi, bịt mắt, bịt miệng.  Đó là thứ báo chí pa-nô, đăng tải tin tức thảo sẵn, nghiêng ngửa với tuyên truyền, tuyên huấn, chỉ thị một chiều.  Loại báo chí sự-thật-nhà-nước kiểu Pravda,[5] do công an, đảng phiệt, tài phiệt giựt dây, chế tạo, không thể nào đem ra so sánh với thuật ngữ “đệ tứ quyền” một cách tử tế, trong sáng.
Tạm Kết
Từ thế kỷ 20 tới nay, đệ tứ quyền không còn thu hẹp trong loại báo chí ấn loát đăng tải [presse écrite] mà đã bành trướng thành cơ sở truyền thanh, truyền hình, và gần đây thành mạng lưới diễn đàn [websites], điện báo [web pages], ký sự mạng lưới như blog [viết tắt từ “web log”], Facebook, Youtube v.v.
Đệ tứ quyền như vậy mỗi ngày mỗi phồn thịnh, sáng tạo, trẻ trung, linh động, mỗi lúc thực hiện trạng thái toàn diện của hệ thống dân chủ toàn cầu, không ranh giới, không kỳ thị.
Trong thế bành trướng đa đạng của truyền thông hiện đại, “tất nhiên một nền báo chí tự do có thể là tốt hoặc xấu.  Nhưng chắc chắn, nếu không có tự do ngôn luận, ắt sẽ tai hại vô cùng.  Tự do là cơ hội cải tiến trong khi nô chế chỉ đem lại tì tịch và khốn đốn [Albert Camus, 1960].[6]
Nhưng dù sinh hoạt ở bất cứ dạng nào, bất cứ ở đâu, do bất cứ lực lượng nào đảm trách thi hành, đệ tứ quyền nếu muốn giữ đúng sứ mạng và khả năng tồn tại vẫn phải tôn trọng những tiêu chuẩn căn bản về tự do ngôn luận chân chính, phẩm giá nhân bản, lẽ phải và công lý.  Đệ tứ quyền phải luôn luôn của dân, bởi dân, vì dân [Of the People, By the People, For the People].                              
Lưu Nguyễn Đạt, PhD, LLB/JD, LLM
Michigan State University
www.vietthuc.org
 photo e0fa9b6a138a4ebaa8d374c35e413f5a.jpg
  • Bài đăng lần đầu March 16, 2010   
  • cập nhật October 1, 2016
[1] Bất cứ đạo luật nào được ban hành ngược lại tinh thần bản tu chính trên sẽ phải coi là “bất hợp hiến”.
[2] Gary Hart, The Fourth Power: a new grand strategy for the United States in the 21st century (Oxford University Press, 2004);
[3] Theo án lệ Curtis Pub. Co v. Butts & Associated Press v. Walker, 388 U.S. 130 [1967]
[4] New York Times v. Sullivan, 376 U.S. 254 [1964]
[5] Pravda, tiếng Nga có nghĩa nghịch lý là “Báo Sự Thật”, loại công bố một chiều.
[6] Lưu Nguyễn Đạt, “Khái Niệm về Tự Do Ngôn Luận”, Tư Tưởng Việt, 2003, trang 120, endnote # 24. “Une presse libre peut, bien sûr, être bonne ou mauvaise, mais sans liberté, elle ne pourra qu’être mauvaise… », Albert Camus, Ecrivain, France, 1960. 

"Mãnh hổ địch quần hồ”.

Mời quý anh chị đọc chuyện bầu cử bên Mỹ để chọn sao cho đúng người cầm vận mệnh của đất nước mà mình sinh sống và tầm ảnh hưởng của nó đối với các quốc gia khác.

Quân đội là của dân, vì dân và sống chết vì dân.

Người nào yêu dân là người đó coi trọng tổ quốc của họ.

Chỉ có hành động mới chứng minh được tấm lòng thành của họ.
 
Caroline ThanhHương

 photo quote-un-soldat-doit-etre-pret-a-mourir-pour-sa-patrie-meme-au-prix-de-sa-vie-henri-monnier-1203891.jpg


Nghe cho biết
Clic vào hàng chữ bên dưới để nghe đọc bài

Donald Trump” mãnh hổ địch quần hồ”



 photo bai-hoc-ngan-vang.jpg


Donald Trump- Người Bơi Ngược Nước!
Author: Huỳnh Quốc Bình
Posted on: 2016-10-28

Khi một người có hành động hay lời nói ngược lại đám đông thì lập tức bị cho là "bẻ nạn chống trời", hoặc "bơi ngược nước". Ở dưới kinh, rạch, sông, biển chỉ có những con cá chết mới dễ dàng bị cuốn trôi theo dòng nước. Về phương diện một người muốn tự thắng mình để thắng đối phương, thì người đó được ví như người bơi ngược nước hay chèo thuyền ngược nước. Ý muốn nói rằng, nếu họ ngừng nghỉ chống chọi lại "phong ba, bão táp" thì lập tức họ sẽ bị đắm thuyền (thất bại) ngay lập tức.

Đối với người viết thì ứng cử viên Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump là người đã và đang "bơi ngược nước". Ông Trump "bơi ngược nước" là vì ông đã thẳng thắn và can đảm nói những điều mà người khác không dám nói. Ông đã dám làm những điều người khác không dám làm trong mùa bầu cử. Chính vì điều này mà có những kẻ hổn xược đã gọi ông Trump là một người "điên".

Như trong bài viết trước đây mà tôi là tác giả: "Donald Trump- Mãnh Hổ Địch Quần Hồ" tôi đã khẳng định rằng ông Donald Trump biết cách gảy đúng chỗ ngứa của "quần chúng" nên ông đã dần dần loại các "đối thủ" trong đảng của ông một cách rất là ngoạn mục. Một kẻ thiếu bản lãnh hay một thằng điên không tài nào có được khả năng đó, mà phải là một nhân vật hết sức đặc biệt hoặc dám làm những chuyện "không giống ai".

Ông Trump là người nói bạo chứ không phải kẻ nghĩ bừa. Vì ông dám đơn độc bơi ngược nước trong cuộc tranh cử đặc biệt này. Nếu ông Trump là người không bản lãnh, không có chương trình vận động tranh cử, không có đường lối rõ ràng thì ông đã không thuyết phục được những người đang ủng hộ ông, trong thành phần đó, có người biết bài này.

Hằng ngày mở TV ra xem, hoặc vặn radio để nghe, hoặc vào mạng lưới toàn cầu... Thì hầu như phe truyền thông thiên tả và của đảng Dân Chủ đều tuyên truyền ra rả về một Donald Trump "tồi bại", "nhục mạ phụ nữ", "không kinh nghiệm chính trị", "tánh nóng nảy", "nguy hiểm cho nước Mỹ" v.v. và v.v..

Nói thẳng ra là ông Trump bị xuyên tạc một cách vô tội vạ. Họ mô tả một ông Trump trên truyền thông khác với ông Trump bằng xương bằng thịt trong các sinh hoạt ngoài đời. Họ xuyên tạc ông về vụ ông có chủ trương xây bức tường giữa biên giới Mễ và Mỹ. Họ xuyên tạc lời tuyên bố của ông về việc công nhận hay không công nhận kết quả bầu cử. Giới am tường về luật thì cho rằng lời phát biểu của ông Trump là khôn ngoan, nhưng phía truyền thông ủng hộ bà Cliton thì cho rằng đó là thái độ muốn nổi loạn hay "thắng làm vua, thua làm giặc" nếu ông bị thất cử.

Liên quan đến những điều này, quý độc giả có thể nghe 55 phút âm thanh cuộc hội luận giữa người viết và Giáo Sư Ngô Quốc Sĩ, San Jose, California, USA trên làn sóng của đài Tiếng Nước Tôi- Atlanta, GA, USA qua đề tài: "Bầu cử Mỹ và tương lai của Hoa Kỳ và Thế Giới" trên Trang Nhà: Tiếng Gọi Công Dân: www.tienggoicongdan.com

Bấm vào link này để nghe:
Có những phụ nữ thần tượng bà Hillary Clinton đến nỗi tuyên bố là không muốn nghe ai nhắc đến ông Trump bởi ông đã "xúc phạm phụ nữ, kỳ thị di dân, ông gian lận thuế"… Còn tội ông cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Bill Clinton nói dối trước tòa án, tà dâm với nữ nhân viên đáng con mình tại nơi làm việc trong Tòa Bạch Ốc, bà Hillary Cliton xem thường bí mật hay an ninh quốc gia một cách trắng trợn thì không nghe ai thuộc phe ủng hộ bà nhắc đến.

Truyền thông thiên tả và của đảng Dân Chủ luôn tạo ấn tượng cho cái gọi là "thăm dò bầu cử" (Election poll) rằng qua tỷ lệ thăm dò thì bà Clinton đã "thắng" phiếu cử tri đoàn quá cao cho dù cao điểm của ngày bầu cử chưa đến và kết quả cũng chưa có. Khi bình luận hay đi tin kiểu này, kẻ gian đã xem thường cái đầu của người khác. Thật sự khi làm điều này họ tin rằng nó sẽ khiến cho những cử tri ủng hộ ông Trump sẽ nản lòng mà bỏ cuộc, không tiếp tục vận động hay không thèm bỏ phiếu nữa, vì có bỏ phiếu ủng hộ thì ông Trump cũng sẽ thua. Cái gian trá là ngay chỗ đó.

Những người ủng hộ bà Hillary còn xuyên tạc rằng ông Trump không có đường lối rõ ràng cho nước Mỹ, ông chỉ nói bừa, hứa cuội, hoặc nói những điều không tưởng... Mà họ lại quên rằng ứng cử viên mà họ đang ủng hộ chẳng những đã không làm được gì ích lợi cho dân Mỹ hay nước Mỹ trong suốt nhiều năm qua. Trái lại bà còn để lộ quá nhiều sơ hở, dối trá, không minh bạch trong vấn đề công và tư, vô trách nhiệm trong các vai trò mà bà từng nắm giữ. Với chừng đó bằng chứng thì mong gì bà ta sẽ làm được gì sau khi trở thành Tổng Thống?

Phe ủng hộ bà còn trịch thượng cho rằng những ai ủng hộ ông Trump là thuộc thành phần ít học, ngu dốt. Riêng phe người Việt Nam ủng hộ bà Clinton thì xách mé rằng những thành phần ủng hộ ông Trump là muốn ông Trump làm Tổng Thống để đánh VC hay TC cho họ. Đây dúng là lối xách mé hay xuyên tạc rẻ tiền và xem thường óc phán đoán của người khác.

Cũng phía Việt Nam, có những phụ nữ nhận mình là trí thức, nhà giáo... Đã tụ năm, tụ ba, họp, hội, lên án ông Trump "xúc phạm" phụ nữ và kêu gọi người khác ủng hộ bà Clinton vì chỉ có bà mới xứng đáng làm Tổng Thống.

Mới đây có kẻ còn tung tin thất thiệt rằng "Đức Giáo Hoàng Francis chính thức công bố phê chuẩn ủng hộ Ứng của viên Hillary Clinton làm Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ..." sau khi chúng thấy lời tuyên bố của Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Hoa Kỳ bất lợi cho bà Clinton.

Trong những trao đổi giữa người Việt Nam chúng ta thì tôi thấy có vài người đã phải chua chát rằng: Ở Hoa Kỳ, trong mùa bầu cử, khi nói đến "đạo đức" đối với phụ nữ, thì rõ ràng là có hai tiêu chuẩn khác nhau. Đối với đảng viên Dân Chủ, thì cho dù  ông Tổng Thống có tà dâm hay làm chuyện tồi bại ngay Tòa Bạch Ốc cũng không bị kết án đã xem thường phẩm giá của phụ nữ hay xem phụ nữ như món đồ chơi. Nhưng đối với đảng viên Cộng Hòa, một lời nói đùa vô ý thức chỗ riêng tư giữa đàn ông với nhau về phụ nữ, thì là một trọng tội đối với phụ nữ, không thể tha thứ.

Có một cau truyện thật mà tôi là người trong cuộc, xin kể lại để hầu bạn đọc và xin mượn nó để kết thúc bài viết tế nhị này:

Năm 2008 sau cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ, tôi có đáp chuyến bay qua miền Đông Nam Hoa Kỳ. Trên chuyến bay chuyển tiếp từ phi trường thành phố Portland đến Chicago, tôi ngồi gần một phụ nữ Mỹ da trắng, tuổi khoảng ngoài năm mươi. Qua cuộc chuyện trò, tôi mới biết bà là một giáo sư của một Đại Học ở thành phố Chicago và là người có niềm tin vào Thiên Chúa. Vì thấy trên tay của bà có đeo chiếc lắc bằng kim loại được kết từ những mẫu tự "Alphabet" (hai mươi sáu chữ cái), nên tôi "tò mò" hỏi cho biết. Bà bèn giơ cánh tay lên cho tôi xem và giải thích: "đây là tên của Tổng Thống Barack Hussein Obama, là người tôi rất ngưỡng mộ và đã bỏ phiếu tín nhiệm ông vào chức Tổng Thống...".

Vì tôi hỏi bà nên bà hỏi lại tôi "ông nghĩ thế nào về ông Tổng Thống của mình?". Tôi không ngần ngại cho bà biết rằng Tổng Thống Obama mà người có tài hùng biện, có bằng cấp cao, có sự quyết tâm, nhưng rất tiếc ông không phải là vị Tổng Thống mà tôi mong đợi và bỏ phiếu tín nhiệm. Dù vậy tôi vẫn tôn trọng chức vụ của ông, bởi tôi tôn trọng lá phiếu của những cử tri đã chọn ông...."

Nghe tôi nói, bà chau mày và có vẻ không vui, nhưng vẫn giữ giọng từ tốn để hỏi tôi: "Ông có thể cho tôi biết tại sao ông không bỏ phiếu cho Obama, được không?" (Ít khi nguời Mỹ hỏi ai câu hỏi này). Thay vì trả lời, tôi hỏi ngược lại bà:  "Don't you know that Obama announces he supports same-sex marriage and Abortion?" (Bà không biết rằng ông Obama đã tuyên bố ủng hộ hôn nhân đồng tính và tự do phá thai hay sao?). Thay vì trả lời, bà cũng hỏi ngược lại tôi bằng câu nói có tính cách thách đố: "Do you think I do not know that?" (Ông nghĩ là tôi không biết chuyệt đó sao?), và bà nói tiếp: "Tôi biết chuyện đó, nhưng tôi vẫn phải bỏ phiếu chọn ông ấy, vì tôi muốn Hoa Kỳ có sự thay đổi, Hoa Kỳ cần có một Tổng Thống không giống những Tổng Thống trong quá khứ. Mọi người cần sự thay đổi..."

Nói xong bà im lặng, và tôi thấy mình cũng không còn đủ ngôn từ (tiếng Anh), và khả năng (tính thuyết phục) để giải thích thêm với người đàn bà Mỹ, trí thức và "có đạo" này, nên cũng im lặng luôn. Khoảng hai tiếng đồng hồ sau, lúc máy bay gần hạ cánh thì bà gợi chuyện lại, và nói với tôi. "Ben, you are right, I forgot all about that. Thank you for pointing that out" (Ông Bình, ông nói đúng, tôi đã quên mất chuyện đó. Cảm ơn ông đã chỉ ra những điều đó)

Thưa quý độc giả! Chỉ cần nói về mặt tinh thần, cử tri khôn ngoan nhất định không bỏ phiếu cho những ứng viên chỉ giỏi hốt phiếu cử tri bằng cách dung dưỡng những loại giết người gián tiếp như phá thai, ủng hộ những điều gây băng hoại luân lý, đạo đức con người; nhất là những điều đó nghịch lại lẽ tự nhiên hay nghịch với Kinh Thánh. Xin mọi người hãy "chọn mặt gửi vàng".

Huỳnh Quốc Bình
P.O. Box 20361
Salem, OR 97307. USA
Email:
huynhquocbinh@yahoo.com




 photo IMG_05181.jpg


Lá Phiếu Quyết Định Vận Mệnh của Hoa Kỳ
Email In

Lá Phiếu Quyết Định Vận Mệnh của Hoa Kỳ
AuthorVĩnh Tường
Posted on: 2016-10-31
-

Không giống như những lần trước.
Thật vậy, người dân Hoa Kỳ đang đứng trước một thử thách lớn, một chọn lựa vô cùng quan trọng và khó khăn chưa từng có trong lịch sử 240 năm kể từ ngày độc lập: lá phiếu trong cuộc bầu cử Tổng Thống năm nay vào ngày 8 tháng 11 tới đây.
Mỗi người dân một lá phiếu kể cả người vì lý do nào đó mà không đi bầu cũng là một hành vi đóng góp vào kết quả chung cuộc mà mọi người cùng nhận lấy và chia xẻ. Theo như lời ví dụ của Đức Đạt Lai Lạt Ma, kết quả này có thể nói là một cộng nghiệp chăng: “Nếu có bốn người đặt tay lên cái bàn này, thì cái bàn trở thành một vật được dùng chung bởi bốn người. Như vậy, hành vi này khiến họ tạo ra một nghiệp chung, và trong tương lai họ sẽ cùng nhận lấy kết quả của việc ấy”. Những lần bầu cử trước, tuy thể thức không khác lần này nhưng sự chọn lựa không có tính quyết định một thay đổi cực kỳ lớn lao, chẳng những ảnh hưởng đến đời sống từng cá nhân, gia đình, xã hội và hướng đi của cả quốc gia trong mấy năm tới mà còn có thể làm thay đổi cả hệ tư tưởng chính trị ở Hoa Kỳ. Hậu quả sai lầm của nó, đặc biệt TRONG LẦN NÀY có thể sẽ làm biến dạng vĩnh viễn, lỏng chân nền tảng dân chủ nổi tiếng bậc nhất trên thế giới.
Người dân đang sống trong hiện tình xã hội không có gì sáng sủa trong nước và phải đối đầu với ảnh hưởng của sự bất ổn từ bên ngoài – sự thật ngay trước mắt - nhưng chuyện chính trị không lạ gì khi nghe những cái loa tuyên truyền “trung với đảng” đương quyền lý luận lòng vòng hướng dẫn người ta tin ngược lại. Ngoài sự lo sợ, một số không nhỏ dân Mỹ bất mãn – tuy có người  không lên tiếng - với cách giải quyết các vấn đề thuộc, kinh tế, an ninh, ổn định xã hội và đặc biệt là hướng đi tới của quốc gia. Sự coi thường dân chúng qua tài năng sử dụng đạo lý kiểu chính trị, lừa mị dân chúng của chính trị gia và truyền thông thiên lệch cũng là yếu tố gây phẩn nộ ngày càng tăng. Người dân Hoa kỳ nhìn các vấn đề thực tiễn trước mắt và nhận định thế nào về đường lối đang thực hiện của chính quyền đương nhiệm và của ứng viên tổng thống đại diện hai đảng lớn đang thông tri trong suốt cuộc vận động?

Hai ứng viên TT và những điểm nổi bật
Ứng viên DC, bà Hillary Clinton có chồng là cựu TT Bill Clinton, người nổi tiếng về xì-căng-đan lem nhem tình dục trong văn phòng WH với cô con gái cỡ tuổi con mình – Monia Lewinski, ông đã bị impeach, bị tước bằng luật sư và còn nhiều tai tiếng làm bậy với phụ nữ, có vụ phải chi đến 850 ngàn để được bãi nại. Bà có một con gái. Bà cũng nổi tiếng không thua gì ông, bà ở trong chính trị nhiều năm, có “thành tích” xì-căng-đan thối nát, lạm quyền bậc nhất trong lịch sử Hoa Kỳ tiêu biểu là xây dựng server ở nhà riêng xào nấu tài liệu quốc gia tại nhà, và thủ tiêu (bleachbit) khi đã có trát đòi của Quốc hội; điều này ảnh hưởng đến uy tín hệ thống công quyền và hiện nay chưa ra khỏi vòng điều tra; bất kỳ người nào làm như thế thì nhất định đã vào khám từ lâu, riêng bà thì không; “thành tích” về việc làm, nhiều điểm nổi bật mà người Mỹ đều biết, có thể kể như: không đáp ứng yêu cầu giúp đỡ nhân viên của mình trong lúc họ bị tấn công kéo dài 13 tiếng đồng hồ cho đến chết ở Benghazi; xong lại nói dối với gia đình thân nhân họ trước 4 cổ quan tài rằng đó là hậu quả do video kích động biểu tình chống đối – trong lúc nói với gia đình riêng và Thủ tướng chính phủ Ai cập thì khác; có lẽ nổi bật nhất là sự phán đoán và đóng góp của bà để lại bãi sình tang thương hàng ngày ở Trung đông, Iraq, Libia, Syria, riêng ở Syria (NYTime /11/2/2016) tổng cộng có đến 470 ngàn người chết tính đến đầu tháng hai năm nay; người người tan nhà nát cửa, gia đình ly tán, đang chạy tìm nơi dung thân; nạn di dân từ đó đe doạ khó khăn cho cả thế giới; quan hệ với Nga hoàn toàn thất bại, cái ‘nút reset’ không “work”, Putin cứng cựa hơn và làm cho bàn cờ Syria trở nên kẹt cứng, khó chơi hơn... Trong cuộc vận động bà đã gọi một nửa số người ủng hộ ông Trump là tồi bại, hết thuốc chữa, (you could put half of Trump's supporters into what I call the basket of deplorable … they are irredeemable, but thankfully they are not America.), và hôm sau khi bị chỉ trích, bà ta nói bà hối tiếc là đã dùng chữ “half”. Nghĩa là thế nào? Người làm chính trị hay như thế đó. Nhưng xem những xì-căng-đan của bà chắc người dân nhất là cử tri của ông Trump không khỏi nổi giận và tặng món quà “deplorable – irredeemable” ấy về cho chủ.
Ứng viên CH. ông Donald Trump một doanh nhân thành công và nổi tiếng bậc nhất trong ngành xây dựng và địa ốc, một trong các ngành chủ lực trong nền kinh tế Hoa Kỳ; ông ở ngoài hệ thống công quyền, ứng cử TT với lý tưởng tái xây dựng mọi mặt xã hội và đất nước Hoa Kỳ. Trong quá trình kinh doanh, có 4 lần khai bankcruptcy để tái cấu trúc và các công ty của ông đã thành công. Dĩ nhiên ông có khai thuế nhưng giữ quyền theo luật không trình ra. Nếu ông trốn thuế, hay man khai thì IRS sẽ hốt xác ngay và tài sản sẽ bị niêm phong; còn trả ít - nhiều do Tax Code quyết định. Sau 30 năm làm việc sao bà Clinton không chịu thay đổi là câu ông Trump trả lời khi bị tấn công. Ông từng nói ông có thể hưởng đời sung sướng, không cần tranh cử làm gì, nhưng ông không thể ngồi yên để nhìn hiện tình đất nước trở nên tồi tệ. Ông có ba đời vợ, họ đều là người mẫu, có 5 người con, 3 trai, 2 gái trong đó một đứa trai còn nhỏ, có 8 đứa cháu nội ngoại. Những đứa con trưởng thành đều rất đàng hoàng, ăn nên làm ra, giống như ông - không rựợu chè cờ bạc, hút chích, hư hỏng, mỗi đứa đều đóng góp bài diễn văn trong ngày đại hội đảng CH. Trong khi đúc kết tranh luận lần hai chính bà Clinton cũng khen đàn con của ông Trump rất tốt. Hoá ra, chính bà cũng đã công nhận ông Trump là người tốt! “Con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh” hay “Like father, like son; Like father like daughter!” Mặc cho truyền thông phe phái chụp mũ, dán nhãn, bôi lọ, thực tế ông là người dân bình thường, chưa làm gì có hại cho quốc gia, cho dân Mỹ như bà Clinton. Trong quan hệ làm ăn, ông từng vào ra chỗ tốt, chỗ xấu, quan hệ nhiều giới từ đỉnh cao quyền lực, đến giới kịch nghệ phim trường Hollywood, giới bảo thủ, giới tự do buông thả, giới tài phiệt giàu nức vách đến người công nhân kiếm lương từng giờ. Ngay trước ngày tranh luận lần hai một đoạn băng thu lén được truyền thông tung ra nhằm đánh gục ông Trump; mọi người đang chờ xem ông sẽ gục như thế nào, nhưng ông vẫn thắng thế sau cuộc tranh luận làm truyền thông lúng túng, thất vọng. Vào 11 năm trước trong xe bus Access Hollywood, cùng với Billy Bush (dòng họ Bush president) trên đường đi quay đoạn kịch phim quảng cáo sản phẩm trang sức, trong lúc chuyện trò cao hứng ông đã nói tục chuyện nam nữ, Billy Bush cùng cười nhưng không ngờ ông bị tape. Và nay truyền thông dùng nó như vũ khí lợi hại để đánh ông. Ngoài ra, bên đối phương còn đem ra hàng mới, một loạt phụ nữ tố ông Trump đã sàm sỡ, sờ mó từ thời trước nhưng không có bằng chứng nào. Đứng xa, xét việc theo chiều ngược lại, chắc người ta sẽ hỏi: thứ nhất, ngày đó ông giàu có và có danh tiếng, chỉ cần một cái búng tay thì hàng hiệu cũng dẫn xác tới cho xài, chứ làm chi chuyện sờ mó chơi “không thích hợp” làm gì?; thứ hai, tại sao hồi đó các bà không tác tai hay phun nước bọt vào mặt ông ta, và lên đài báo tố giác, hay kiện ngay để kiếm vài triệu dollars, vừa hạ uy tín của thằng chả, để chi đến hôm nay đi làm cờ thí mà còn lo ông Trump tuyên bố sẽ kiện sau ngày bầu cử ? Biết đâu, lúc đó muốn được lọt vào mắt Trump, thiếu chi người có thể biếu không nhưng ông chỉ sờ chơi vui vì chưa đủ tiêu chuẩn ! . . . Rốt cuộc, ông không bị chìm đắm hư hỏng trong trụy lạc khi có thừa điều kiện. Cuộc vận động có rung rinh vì những chuyện như thế nhưng phía Clinton cũng chẳng đạt kết quả gì đáng kể bỡi ông đã đưa ra dẫn chứng ông không bằng học trò vở lòng của TT Clinton vì nói chơi không bằng hành động . . .

Và đây là các vấn đề và cách giải quyết của hai ứng viên:
1. 1. Bảo hiểm y tế:
Thời trước, cộng sản dùng chính sách vô sản hoá, con người bị bóp hầu bao, tất cả nhu yếu phẩm đều thuộc nhà nước. Tất cả nhân quyền căn bản, cả tự do tư tưởng cũng bị quản lý; tập thể toàn dân tuy đông đảo nhưng phải trói nhau làm một, suy nghĩ, phán đoán một chiều theo tuyên truyền của đảng, một đảng chí tôn. Tuyên truyền tẩy não mạnh hơn bom đạn. Người dân sợ bạo quyền đã đành, còn sợ chết đói nên phải chịu “gọi dạ bảo vâng”. Chính sách tiến nhanh lên cnxh ấy không thành.  Còn lại nhà nước toàn quyền nắm trọn hệ thống y tế. Điều này có đáng sợ hơn là bị nắm hầu bao không? Ở Hoa Kỳ chưa - chứ không phải là không thể - đến mức độ đó vì sự tồn tại của nền dân chủ đa đảng. Dĩ nhiên ai cũng muốn được giá bảo hiểm rẽ, và ai cũng biết tổ chức y tế tư nhân bao giờ cũng rộng đường chọn lựa hơn. Còn cho không thì cần phải chờ khi áp dụng trọn vẹn mới biết được rồi ra thế hệ con cháu người Mỹ sẽ thế nào bỡi bộ luật dài đến 2700 trang chứ không phải ít. Những điều mà người dân biết được chỉ vỏn vẹn vài trang, còn đến hơn 2690+ trang điều kiện theo sau chưa có mấy người đọc. Những vị Vietnamese American Dân Chủ hăm hở tuyên truyền trong cộng đồng Việt ngữ đã lâu nhưng không ai nói mình đã đọc được mấy trang! Theo lẽ thường, chứ không nói riêng về bộ luật nào, bộ luật nào có lợi cho một số ít, nhưng lại thiệt hại cho nhiều người và ảnh hưởng tệ hại lâu dài đến cả nền kinh tế và hệ thống chăm sóc sức khỏe của toàn dân, chưa kể ảnh hưởng đến chất lượng phục vụ và ngành học có liên quan thì đó là bộ luật không hoàn chỉnh hoặc có hại. Người Mỹ khó quên đây là thành tích cơ hội, coi như tài sản riêng của một đảng DC khi lưỡng viện QH và WH (Nhà Trắng) đều thuộc quyền của DC. Bộ luật chế ra và thông qua hoàn toàn do đảng DC, không có phiếu nào của CH. Phía CH đã thấy rõ hệ quả của nó và phê bình gay gắt từ lúc bắt đầu. Lời hứa của TT lặp đi lặp lại hàng trăm lần rằng giá bảo hiểm sẽ giảm $2500 cho mỗi gia đình và ai muốn giữ bác sĩ và hảng bảo hiểm của mình thì cứ giữ, nhưng bây giờ đã rõ những điều này hoàn toàn là không có thật mà giá còn tăng vọt. Sau khi có tin của chính phủ (25/10/2016) cho hay giá bảo hiểm Obamacare sẽ tăng 25% vào đầu 2017, nhưng có người tin rằng có nơi con số còn cao hơn. Speaker Ryan phát biểu rằng luật Obamacare đang nổ tung như Samsung smart phone nhưng ít nhất bạn có thể trả lại cái phone. Có điều là trời bất dung, tin tức lại bùng nổ trong lúc này!
Bà Clinton: chính TT Clinton cũng đi hàng hai; cách đây mấy tuần ông gọi Obamacare là “luật điên rồ nhất thế giới” khiến bà vợ lái lời tán tụng trước đây thành ra lời hứa bà sẽ “sửa lại” Obamacare ! Người Mỹ quan tâm đến quyền lợi của họ hơn là  “trung với đảng” như người ở ở các nước nhược tiểu, chậm tiến; họ ưa trắng đen rõ ràng, không vội vàng tâng bốc cái mà chính mình không biết rõ. Bây giờ chắp vá, sơn phết thế nào trong khi đã vỡ lẽ, các hảng lớn đụng đầu vô tường và đang xôn xao rời khỏi chương trình, vả lại số dân kêu ca, ta thán đông hơn người ca tụng! Xem kỹ lại theo chiều ngược như tờ The Hill (Sept 19.2016/ 6:39 Am Dr. Jeffrey I. Barke) hay tờ Weekly Standard (10/10/2013/ by John Mccormack/10:54Am), bộ luật được mưu tính đánh hỏng để lót đường cho nhà nước nhảy vô sở hữu, nắm trọn quyền điều hành hệ thống bảo hiểm sức khỏe! (tựa: Harry Reid and Tom Cobrun Agree: Obamacare Was Designed to Fail, Pave Way for Single-Payer).
Ông Trump: trong khi đó ông Trump hoàn toàn trái ngược với bà Clinton từ đầu, ông đã đòi dẹp bỏ Obamacare và thay bằng bộ luật tốt hơn - dĩ nhiên ông chỉ tranh đấu cho cương lĩnh còn chính sách cụ thể sẽ do cả hai đảng cùng soạn lại và trải qua tranh luận chứ không phải như cái “care” nhủng nhẳng lôi thôi, của riêng đảng DC. Đụng đến đây người Mỹ khó quên câu nói bất hủ, dân chủ quá chừng chừng của bà Speaker Nancy Pelosi khi DC nắm Lưỡng viện QH và WH: “Chúng ta phải thông qua đạo luật này để rồi tìm hiểu trong đó có gì” (“we have to pass the bill so that you can find out what is in it”). Và, dĩ nhiên nếu có luật mới, QH làm việc cho dân sẽ không tước hết phúc lợi của người nghèo đang hưởng.
1. 2. Sự nghèo khó, trợ cấp và thuế khóa:
theo số liệu thống kê cho biết vào năm 2014 có đến 47 triệu người hay 15% dân số sống dưới mức lợi tức trung bình, tức tăng 2.3% so với năm 2007. Về trợ cấp, hiện nay con số người đang rơi vào hoàn cảnh trợ cấp Food Stamp (SNAP) 46.5 triệu người (khoảng 15%). Số người hưởng trợ cấp tiền mặt và những khoảng trợ cấp khác lên đến 49.5%; đó là chưa kể một số khác lọt vào trợ cấp y tế theo chương trình mới, có nghĩa là nửa dân số đang gặp khó khăn trong đời sống trong khi nửa kia có việc làm và đóng thuế. Số người nghèo càng nhiều thì người dân càng dễ bị quyền lực kiềm chế và dễ chịu nghe theo những gì chính phủ đề ra và không hạch sách. Một khi số người nghèo tăng lên đến mức khó hạ xuống thì sự viện cớ thúc đẩy chia rẽ giai cấp sẽ có cơ hội xuất hiện để tranh quyền và tăng thuế - một hình thức mới đánh tư sản, lấy tiền của người giàu nhưng làm như thế có thực sự giúp được người nghèo khó hay không, và giúp được bao lâu khi mà kinh tế tư nhân bị co cụm, trì trệ, bế tắc; hảng xưởng sẽ tìm thị trường lao động rẽ ở nước ngoài, hoặc tính toán lại việc thuê mướn công nhân để bù vào chỗ thiệt. Thuế khoá leo thang và những qui luật bó buộc càng nhiều, kinh tế càng bị trói chân và tiếp tục ảnh hưởng dây chuyền đến người tiêu thụ nghèo khó. Mặt khác xã hội sẽ bất ổn, và người dân sẽ ngày càng mất dần tự do để đổi lấy sự lệ thuộc ngày càng nhiều vào chính phủ. Cũng theo lẽ thường, đây là khởi điểm của chế độ độc tài cộng sản. Chưa vô sản thì phải vô sản hoá; có đa số bần cùng thì nhà nước có cơ hội dễ dàng nắm toàn quyền. Điều này người Mỹ chưa nếm nhưng người Việt thì khỏi cần thêm gia vị cũng biết nó cay đắng thế nào. Thời gian 8 năm qua đã quá đủ để chính phủ DC của TT Obama không còn đổ thừa cho người tiền nhiệm. Nước Mỹ đang gặp khó khăn tứ bề, kể cả kinh tế, nợ ngập đến lỗ mũi không biết đến bao giờ trả nổi mà nay còn phải hứa cho không nhiều thứ, chưa kể đến những khoảng trợ cấp không thể chối từ hiện nay.
Bà Clinton: kinh nghiệm hơn 30 năm chính trị, xì-căng-đan cỡ nào bà Clinton cũng chơi, chuyện giải quyết các vấn đề này có gì làm khó được bà. Có gì mà phải thay đổi, bà Clinton khen và hứa tiếp tục chính sách NHƯ CŨ của TT Obama kèm thêm phần mới nhất của cụ xã nghĩa Sander mang lại cho bà là đại học miễn phí. Bà hứa khỏ đầu đám tài phiệt Wall Street - nói chơi vậy thôi chứ bí mật đã lòi ra, bà nói là bà phải chơi hai mặt (two positions), nói với thằng dân ngu khu đen thì khác với nói riêng với họ; bà chọn cách đơn giản, dễ làm nhất là dùng chiêu bài “fare share - fare shot” của TT Obama, tăng thuế nhà giàu, và hảng lớn có thu nhập từ $250 ngàn trở lên. Người Mỹ có thu nhập cỡ này có phải là giàu có không, cần phải xem xét kỹ giá sinh hoạt từng nơi mới biết.
Ông Trump thì khác, ông có kế hoạch thay đổi rất lớn, phải khổ công: Thứ nhất, tháo gỡ các qui luật xiềng xích, trói buộc kinh tế bất hợp lý của TT Obama. Thứ hai, để kích thích kinh tế, giảm thuế cho tất cả công dân và tạo những chính sách có lợi, bằng mọi cách khuyến khích hảng xưởng từ nước ngoài mang tiền và việc làm về nước. Thứ ba, tái xét và thương lượng toàn bộ những hiệp ước sai lầm hoặc lỗi thời thuộc các loại, từ thương mại, quốc phòng, Nato để mang tiền rơi rớt phi lý khắp nơi về; tái đàm phán NAPTA - một hiệp ước sai lầm thảm hại của TT Clinton đã để lại hậu quả thua thiệt to lớn cho người Mỹ mấy chục năm qua - điều này bà Clinton không cãi trong cuộc tranh luận - để cấp bách mang việc làm trở về. Thứ tư, phát triển toàn bộ năng lượng kể cả ngành than đá mà bà Clinton đe doạ sẽ làm cho họ giải tán và mất việc (We’re going to put a lot of coal miners and coal companies out of business). Thứ năm, quan tâm mang công ăn việc làm đến các cộng đồng thiểu số sa sút trong bao năm qua, đặc biệt là Mỹ đen và Mỹ Latino, nơi kho phiếu của DC, nhưng họ lại bị bỏ quên, và cứ 4 năm sau DC trở lại hứa và nhận phiếu . . . Có người cho rằng ông phiêu lưu, mạo hiểm, vì ngu dốt không biết gì nên nói bậy làm bạ. Có thật không? Chắc chắn có người sẽ tự hỏi, và nhiều người đã tìm thấy ông Trump đã từng nói: “Tôi thích nghĩ lớn. Nếu đàng nào bạn cũng phải nghĩ, hãy nghĩ lớn!” hoặc “Tôi cố gắng học hỏi từ quá khứ, nhưng tôi hướng đến tương lai bằng cách tập trung cho hiện tại”. Phải chăng chính vì thế mà cho đến nay cả một bộ máy chính quyền, một đảng DC, một dàn truyền thông tả khuynh cộng thêm những người có nhiều lý do quyền lực hay danh vọng trong chính quyền hay giới tài phiệt ngày đêm đánh hội đồng nhưng ông Trump vẫn sống nhăn và mỗi lần tập trung nói chuyện có đến 10, 20 đến 30 ngàn người trương cờ, nhiệt tình ủng hộ? Có nên xem lại phải hàng triệu người ủng hộ ông Trump là đần độn, ngu dốt, ít học hay tồi bại hết thuốc chữa không như bà Clinton miệt thị không?

1. 3. Nợ:
cá nhân, gia đình một khi đã rơi vào vòng nợ càng nhiều càng đi mượn đến bế tắc, có khi phải đành bán cả chó mèo hay con cái. Nợ quốc gia đến mức không còn gánh nỗi thì việc tăng thuế sẽ dễ dàng có lý do, dễ làm và dễ nghèo thêm chứ không phải là một bước đột phá vào con đường kích thích kinh tế theo qui luật phát triển trong tự do tư bản. Càng đe dọa đánh thuế dù là đối với kẻ giàu có, chủ các hảng xưởng đều là cách đánh tư sản và hệ quả gián tiếp vẫn đặt trên lưng giới trung lưu và giới tiêu thụ nghèo khó, họ bị đe dọa mất việc hoặc đã mất việc làm lại còn phải khổ vì vật giá leo thang. Tăng lương tối thiếu trong hoàn cảnh này, thật sự có lợi cho dân lao động hay gián tiếp làm cho họ khổ thêm? Hoặc nếu nhân đó mà thúc đẩy họ ghét dân giàu mà đánh tiếp e không hợp với người Mỹ cho lắm và có khi bị tác dụng ngược không chừng. Đây là những giải pháp có thể lợi bất cập hại.
Thực tế nợ chồng chất của chính phủ qua nhiều đời tổng thống đến cuối nhiệm kỳ của TT George Walker Bush khoảng 10 ngàn tỉ  ($10,024,724,896,912.49). Hiện nay cuối nhiệm kỳ của TT Barack Hussen Obama con số nợ hơn 19 ngàn tỉ ($19,391,704,027,667.12) tức tăng trong cả nhiệm kỳ là 93.4%. Tính ra trong 8 năm của chính phủ  Obama trung bình mỗi năm thâm nợ đến co số vượt mức tưởng tượng là hơn một ngàn tỉ ($1,045,872,391,344.33), và GDP hiện nay ở mức thấp nhất 1.2%, Không biết từ đây đến này bầu cử, 11 ngày nữa có kỳ tích nào xuất hiện khiến con số này tăng vọt không. (Chỉ số phát triển GDP ở Hoa Kỳ cao nhất là 16.9% vào năm 1947, và thấp nhất là 10% vào năm 1958. Kể từ năm 1947 đến 2016 trung bình là 3.22%). Sự phát triển kinh tế qua các chính sách của vị tổng thống Obama (DC) như thế nào, và có cần phải chờ chuyên gia kinh tế giải thích không còn tùy mỗi người. Chắc chắn sẽ có người đổ lỗi trên đầu Quốc Hội đã không chịu làm việc (“Do Nothing Congress”), nhưng khi tìm thấy có đến 325 dự luật do Q.H. thông qua (trong đó kể cả 55 dự luật do DC đề xướng) bị thượng viên DC (do Harry Reid) cho vào hộc, chắc chắn người bình thường, đứng thẳng sẽ thấy vấn đề tại sao.
Bà Clinton nói trong cuộc tranh luận rằng bà tăng thuế, đầu tư vào giới trung lưu, vào di dân, vào đại học … nhưng bao lâu thì có thể giải quyết được nợ, trong lúc tăng thuế sẽ ảnh hưởng phát triển kinh tế và tăng luôn chi tiêu.
Ông Trump thì xoay quanh vực dậy nền kinh tế bằng các chương trình tái thiết và điều chỉnh nói trên, kinh tế sẽ chuyển hướng và nợ nần sẽ được kiểm soát.  Về vấn đề giải quyết nợ cả hai đường lối chỉ còn trong lý thuyết và bên nào có lý Quốc hội sẽ làm việc ráo riết hơn.

1. 4. Tôn giáo:
Gần đây đức tin của Tin lành hay Công giáo cũng bị động rung rinh qua luật hôn nhân đồng tính, nhất là khi White House bật đèn màu cầu vồng để mừng chiến thắng, và tư tưởng ủng hộ phá thai,- quyền chọn lựa của phụ nữ, nhất là khi có video khám phá việc sử dụng thai nhi trục ra ngoài đã gây tranh cãi. Mới đây, một vị thẩm phán tối cao pháp viện nổi tiếng nghiêm minh đã làm việc lâu năm và được nhiều người kính nể đã qua đời một cách lạ thường cũng là một trong những biến cố làm cho tình hình xã hội trở nên xấu đi khiến không ít người lo ngại cho tương lai đất nước. Không biết người ta có hiểu rõ bảo thủ là gì không nhưng thường chỉ nghe lời lặp lại không có mấy thiện cảm, như cho rằng ông toà này là “cực kỳ bảo thủ”. Thật ra, theo truyền thống ngàn đời của dân tộc Việt nam, có thể nói không bảo thủ không phải là người Việt nam, không bảo thủ không phải là gia đình Việt nam, trừ phi người ta đã hiểu sai lệch về hai chữ này. Chính nhờ giá trị gia đình gắn bó, có kính trên, nhường dưới, có trật tự lớp lang, có tằng thứ chi li, cô dì, chú, bác, cậu … có nội ngọai rõ ràng, . . . chứ không phải chỉ có “you” với “I”, “you” với “me” như ở Hoa Kỳ. Còn những giá trị truyền thống về quan hệ xã giữa người với người, về văn hóa xã hội như quan - hôn - tang - tế mà dân tộc VN  tích luỹ được hơn bốn nghìn năm, chắc chắn người Mỹ-Việt ở đây vẫn còn muốn giữ gìn vì đó chính là sức mạnh giúp người Việt chóng thành công. Người Mỹ gốc Việt theo cánh tả - tự do phóng túng - Dân chủ (Liberals) - Cấp tiến (Progressive) biết được bao nhiêu về quan phổ chính trị của hai đảng ở Hoa Kỳ, không ai thăm dò nên không biết rõ. Nhưng người ta có thể nghĩ muốn lột xác như con nhộng khi còn ở trong cái kén để trở thành con ngài chắc cần ít nhất vài thế hệ nữa mới có những nhóm Mỹ-Việt liberal đông đảo đứng dưới cờ sáu vệt màu cầu vồng diễu hành cùng đường phố, hay bát chéo đầu gối mà nhả khói marijuana, hay con gái đàn bà tự do phá, nạo thai, mà không có cảm giác tội lỗi  - vì quyền phụ nữ . . . dù biết hệ quả không dừng lại ở đó. Trước khi chấp trước thành kiến với bảo thủ (Conservative), và ủng  hộ tự do phóng túng (Liberal) những ai chưa có dịp tìm hiểu quan phổ chính trị HK (sẽ có bài khác) ít nhất nên biết từ nguyên của chữ bảo thủ là thế nào. Bảo thủ là từ gốc Hán, theo Hán Việt Tự Điển Trích Dẫn: BẢO: () : Giữ gìn, không làm mất. THỦ  (): Tiết tháo, đức hạnh (còn nhiều nghĩa khác không dùng đến) BẢO THỦ tức là giữ gìn tiết tháo, đức hạnh; duy trì những gì tốt đẹp đã kinh qua đời sống, tương quan xã hội mà tồn tại; khi gặp việc phải thay đổi thì dè dặt, thu nạp những cái mới nhưng vẫn giữ nguyên tắc là không làm mất đi những tinh hoa đã thủ đắc và không làm hại đến tương lai lâu dài.  Chữ Conservative cũng có nghĩa tương tự.
Bà Clinton ủng họ phá thai - quyền phụ nữ, hợp pháp hoá ma túy, như ông Sander.
Ông Trump cực lực phản đối điều này, nhất là phá thai trễ, giết hại thai nhi. Chống hợp pháp hoá ma tuý, chỉ chấp nhận trong giới hạn sử dụng chữa bệnh.
1. 5. Các thảm kịch súng ống
có thể tạo thêm lý do quyền sử dụng vũ khí tự vệ theo hiến pháp dễ bị chống phá đòi kiểm soát gắt gao hoặc hủy bỏ. (tuy không phải dễ) Đây là một trong những tu chính then chốt để giữ gìn thế cân bằng của nền dân chủ.
Bà Clinton đòi thanh lọc đối tượng gắt gao hơn nữa.
Ông Trump đồng ý xét lý lịch và cho rằng điều đó luật lệ đã có. Ông quyết bảo vệ tu chính án số 2 cho phép sở hữu súng để tự vệ theo đúng hiến pháp qui định. Những nơi luật hạn chế súng tối đa, bó tay người ngay, tuân thủ luật lệ khiến kẻ gian dùng súng  lậu thao túng giết hại,  nhiều nhất như ở Chicago.

1. 6. Chiến tranh giai cấp, sự chia rẽ kể cả chia rẽ chủng tộc
đến nay ngày càng trở nên đáng ngại trong hai nhiệm kỳ của tổng thống Obama. Nếu đà này tiếp tục với những lời sơ hở ngụ ý kích động chế thêm dầu vào lửa thì nhất định cục diện xã hội sẽ trở nên tệ hại hơn tức thì, và công dân tốt, xấu đều cùng gành chịu hậu quả bất an. Đây là vấn đề lớn, cần có lối giải quyết dứt khoát, rõ ràng và cấp bách vì người dân cần có “an cư thì mới nói đến lạc nghiệp”
Bà Clinton chủ trương đoàn kết, nhưng lại có ngụ ý chỉ trích cảnh sát và người da trắng trên TV (http://www.breitbart.com/2016-presidential-race/2016/09/20/hillary-clinton-vows-speak-directly-white-people-stop-racial-police-shootings/)
Ông Trump chủ trương một mặt gấp rút ổn định trật tự bằng luật pháp nghiêm hơn “law and order”, vừa tỏ lòng cảm kích, ngưỡng mộ việc làm khó khăn và nguy hiểm hàng ngày của cảnh sát, mặt khác đồng thời quan tâm đúng mức đến đời sống ở cộng đồng Affrican American – từ lâu đã bị bỏ quên, đem việc làm cho người lớn và cải tiến giáo dục cho con em.

1. 7. An ninh trong nước và sự đe doạ từ bên ngoài:
Chỉ có người ở hành tinh khác đến đây mới không biết nguy cơ khủng bố như đang ở sân sau của mình, nhất là sau các vụ nổ bom, bắn súng giết người hàng loại mới đây trong nước và các nước khác do người có tư tưởng khủng bố - vừa bắn giết vừa hô khẩu hiệu tôn vinh thánh của họ; đó là Hồi giáo cực đoan mà ông Trump và đảng CH chỉ trích tại sao TT Obama và bà Clinton cho đến nay vẫn một mực không chịu gọi đúng tên. Ở nước ngoài thì quân khủng bố HG cực đoan hiện nay đã lan tràn, có mặt trong 18 nước trên thế giới (8/03/2016 trên tờ The Sun) (tin mới có thể nhiều hơn) ; Iraq gần như trở thành bình địa tang thương, với xác người, máu lửa và mùi thuốc súng từ khi quân khủng bố ISIS có cơ hội tốt nẩy mầm và phát triển sau khi quân Mỹ rút lui khỏi Iraq do sự triệt thoái toàn bộ quân đội của Ngoại trưởng Hillary Clinton và TT Obama;  Syria trở thành vũng sình đầy máu xương, tang tóc nhất là sau khi Asad đã vượt lằn ranh “Red Line” của bà Hillary Clinton cùng TT Obama đã vạch để dọa mà không làm được gì. Putin sừng sỏ và tinh ranh được cơ hội chen vào đứng sau lưng Asad – “Asad has to go” theo đòi hỏi của Mỹ chẳng những đã không thực hiện được mà còn làm cho thế cờ kẹt trở nên rất khó chơi.
Bà Clinton vẫn theo lối cũ của Obama, cứ lặp lại sẽ hội các nước đồng minh đánh ISIS.
Ông Trump chỉ trích TT và bà rằng phán đoán dở tệ (bad judgement), và kế hoạch định làm gì, đánh ở đâu ai đi đánh, đều cho ISIS biết trước. Theo ông, đối với kẻ thù ông chủ trương không tiết lộ, dĩ nhiên là cần họp với quân đồng minh, và phải giải quyết càng nhanh, càng mạnh, càng tốt. Đất nước còn nhiều việc cấp bách phải làm, cần xây dựng lại quân đội hùng mạnh, để không cần phải sử dụng.

1. 8. Di dân hợp pháp, bất hợp pháp và biên giới:
Tình hình trên dẫn đến thế giới phải đối đầu với khó khăn mới đó là nạn di dân – hàng triệu người nhà tan cửa nát rời bỏ quê hương, tìm nơi cư trú, trong đó phải kể cái khó khăn mắc nghẽn là người ta khó có thể thanh lọc quân khủng bố có thể trà trộn trong số di dân vào các nước định cho họ dung thân. Nhiều nước đã thực hiện chương trình và đang gặp rất nhiều rắc rối, tấn thối lưỡng nan. Nước Mỹ cũng không ngoại lệ, một số theo chương trình di dân do TT Obama hoạch định, còn lại là một nan đề đang được tranh cãi rất gay gắt trong cuộc vận động bầu cử TT năm nay.
Biên giới đang có hàng rào không đầy đủ và đội biên phòng nhưng kết quả ngăn chặn di dân lậu không có hiệu quả. Đây là vấn đề dai dẵng mà các chính trị gia chưa giải quyết được đến nơi đến chốn, và có vẻ ngày càng trầm trọng khó giải quyết hơn nhất là sau chính sách “bắt rồi thả” (catch and release).  Con số di dân bất hợp pháp ở HK được phỏng đoán là 12 triệu năm 2007 và năm  2011 là 11.4 triệu, đến nay không ai rõ con số chính xác là bao nhiêu.
Bà Clinton chỉ trích ông Trump là kỳ thị di dân theo như kiểu nói của truyền thông phe phái rằng ông Trump sẽ vào nhà xé gia đình người ta, gom vào xe thùng, ném qua biên giới. Nghe ghê thật nhưng không biết có bao nhiêu người tin ông sẽ làm như thế? Bà đòi tăng số người di dân vào HK đến 550%, và một mặt vừa cho di dân lậu vào quốc tịch vừa buông lỏng biên giới theo giấc mơ của bà (diễn văn riêng với Brazilian bank / 16/5/2013 mới leak)
Ông Trump, nếu kỳ thị di dân như truyền thông cánh tả và DC chụp mũ thì ông đã dời mộ của mẹ ông về Scotland, đuổi bà vợ thứ nhất Ivana về Czechoslovakia, bà vợ thứ ba Melania về Slovenia. Đối phó với tình hình hiện tại, chính sách của ông Trump hoàn toàn khác với chính sách của bà Clinton; ông quyết ngưng chương trình nhận dân có lịch sử khủng bố cho đến khi chính phủ tìm được cách thanh lọc gắt gao để ngăn chặn khủng bố chen vào giết hại dân Mỹ. Ông tuyên bố rõ sẽ thanh lọc lý lịch, và nhận người yêu đất nước Mỹ, yêu dân Mỹ, tôn trọng lối sống người Mỹ, tôn trọng hiến pháp HK, họ phải là một thành phần của xã hội, nghĩa là họ không thể mang theo và đòi người Mỹ phải theo luật Hồi giáo của họ. Về di dân bất hợp pháp, lập tức thanh lọc, truy lùng tội phạm và trục xuất trước, xoá bỏ các thành phố bảo hộ - nơi có luật riêng bảo hộ di dân bất hợp pháp. Số còn lại sẽ làm việc với họ, chưa biết ông sẽ có chính sách gì. Chắc chắn là chính sách sẽ không phổ biến trước khi bức tường được xây để giải quyết dứt điểm ĐẦU VÀO mới nói chuyện đến đầu ra, bằng không thì sẽ khuyến khích di dân bất hợp pháp tiếp tục vượt biên vào. Đây là điểm hoàn toàn khác với “chiếc cầu” kiểu chính trị của bà Clinton (instead of the wall we build the bridge)
1. 9. Toàn cầu hoá và Quốc gia:
cách đây không lâu phong trào “Brexit”, ly khai khỏi Liên hiệp âu Châu (EU) ở Anh đã thắng thế khẳng định một luồn tư tưởng mới với lập trường đi ngược lại chủ nghĩa toàn cầu hoá. Đây phải nói là một sự trở về khi đã đi quá xa, một hiện tượng không lạ gì theo qui luật quân bình của tự nhiên “thái quá như bất cập”. Người ta còn tiên đoán có thể sự thành công của phong trào brexit ở Anh sẽ có thể dẫn đến nhiều nước khác tiếp tục theo gót. Ở Hoa Kỳ, trong khi chính phủ Obama đã đang cổ võ toàn cầu hoá thì một nhân vật từ dân chúng, ngoài luồn chính trị truyền thống đã trở thành ứng viên tổng thống thuộc đảng Cộng hoà, gây dựng phong trào rầm rộ bằng lý tưởng dân túy và tái thiết quốc gia – “dân vi quí, quân vi khinh” đi ngược lại với chủ trương của TT Obama và bà Clinton. Cho dù bị tấn công, bị trù dập, đánh hội đồng từ tứ phía - một số tay chính trị lão luyện trong cùng đảng CH, một dàn truyền thông đồ sộ thuộc DC, một đảng DC và một guồng máy đương quyền, - bằng mọi cách kể cả trò chính trị bẩn thỉu, thời gian từng giờ trong hơn một năm qua, ông như người cỡi cơn sóng dữ, tả xung hữu đột một mình, và đến nay sự thật đã chứng minh ông không dễ gì bị quật ngã như đối phương nhiều lần quyết đoán, nhiều lần mong đợi và nhiều lần thất vọng.  Ông đang đối đầu với ứng viên DC, bà Hillary Clinton một chính trị gia mấy chục năm trong nghề.
1. 10. Chọn lựa:
Chọn Hillary Clinton và ông Kane là chọn một người có bề dày xì-căng-đan, nói láo hết cỡ (xem các cuộc điều trần, khi vận động và lời của FBI) đến nay chưa thoát khỏi vòng “thiên la, địa võng”, đang bị điều tra và khả năng làm việc đã dự phần để lại những hậu quả trước mắt và tiềm ẩn hung nguy trong nước và Trung đông đang đang ngập chìm trong tăm tối, khiến hàng triệu người lâm cảnh màn trời chiếu đất - bất khả biện hộ. Chọn Hillary Clinton và ông Kane là chọn CHÍNH SÁCH CŨ của TT Obama, bước thêm bước nữa vào XHCN của bác Bernie Sander, và tiếp con đường toàn cầu hoá trong lúc quốc gia túi rỗng, xài tiền mượn và phải đối đầu với bao nhiêu mối nguy đang chờ. Chọn bà Clinton là chọn 4 vị quan toà Tối cao Pháp viện làm việc suốt đời làm theo quan điểm, nghị trình của bà thế này, thế kia mà bà đã nói ở cuộc tranh luận vừa qua. Hiến pháp Hoa Kỳ có thể dễ dàng bị thay đổi, và nền dân chủ sẽ thế nào ít nhất 40 năm cứ nghiêng về một bên.
Một người nếu đang làm quan mà thối nát, bất chính bất minh (corruption) thì người dân có bổn phận phải đòi họ từ chức, hay phải áp dụng kỷ luật buộc thôi việc. Chính trị gia chân chính ắt phải biết điều này mà tự rút lui cho người khác ra thay mới phải. Có như thế mới giữ được tính liêm chính của văn phòng và sự tôn nghiêm của luật pháp. Đàng này đã biết trước người tệ hại ngần ấy, với bằng chứng như mặt trời khác với mặt trăng, không lẽ người dân lại làm ngược lại, là đưa vô làm việc, để rồi phải mời ra? Như thế không phải là làm hại một đảng và bất chấp nguy hại cho quốc gia, phá hủy nguyên tắc, luật thường hay sao? Trong lịch sử  nhân loại xưa nay có kẻ bất chính nào lãnh đạo thành công? Trong các tờ đơn xin việc dù chỉ là một công nhân đều có câu hỏi: Ông/bà có đang trong tình trạng trác đòi hầu toà hay đang bị điều tra không? Nếu “yes” thì về nhà ngủ chứ có ai mướn. Còn ở đây người đang bị điều tra mức độ ảnh hưởng đến quốc gia, và người dân cứ mướn! Chỉ cần ngắt một chút bí mật quốc gia bán đi hay cho một người nước ngoài rửa bát trong WH cũng đủ làm cho đất nước ngữa nghiêng! Cứ xét theo lẽ thường chứ không vì đảng Bà hay đảng Ông gì cả, vận mệnh của quốc gia không treo trên lá phiếu thì còn là gì? Chính trị Mỹ ơi! phải chăng chuyện gì Người cũng có chứ không phải lý tưởng như người ta từng nghĩ?!
Chọn ông Trump và Pence, là chọn người chưa làm điều gì hại cho quốc gia, dân chúng HK, là người từng trải qua thăng trầm trong cuộc đời, từng trải qua lãnh đạo kinh tế, một trong những ngành chủ lực trong kinh tế Hoa Kỳ, từng quan hệ chỗ quyền lực bậc nhất, từng quan hệ với giới tài phiệt, giới giàu có, giới văn nghệ, giới truyền thông, giới làm đẹp, giới trung lưu - những cơ sở nhỏ liên hệ, giới công nhân kiếm lương từng giờ. Chọn ông Trump và Pence là chọn người độc lập, thẳng thắn, không lệ thuộc tài phiệt mua chuộc (khác hẳn bà Clinton và tất cả những chính trị gia khác). Chọn ông Trump và Pence là chọn người không cần tìm kiếm, móc ngoặt, bòn mót tiền bạc cho sự nghiệp cá nhân. Chọn ông Trump là chọn một người có lập trường TÁI THIẾT QUỐC GIA rõ ràng:
1)     Tái lập An ninh của Hoa Kỳ (Make America Safe Again): rất cần trong tình hình hiện tại
2)     Tái lập hoạt động của Hoa Kỳ (Make America Work Again): rất cần kích thích nền kinh tế hoạt động trở lại.
3)     Tái lập vị trí đứng đầu của Hoa Kỳ (Make Again First Again): nhất là lúc này, nước Mỹ phải vươn lên vị trí lãnh đạo thế giới trở lại vì vị trí Hoa Kỳ trên trường quốc tế đã suy giảm
4)     Tái lập đoàn kết (Make America One Again) hiện nay đất nước quá nhiều chia rẽ sau 8 năm cầm quyền của TT Obama, tái lập đoàn kết xoá bỏ chia rẽ là điều rất cần thiết trước khi bắt đầu tái xây dựng quốc gia để có thể làm cho đất nước vĩ đại trở lại (Make America Great Again)
5)     Và chọn ông Trump và Pence là chọn 4 vị quan toà Tối cao Pháp viện, theo như lời nói gãy gọn, cộc lốc của ông Trump trong cuộc tranh luận, là những người có khả năng bảo vệ và thực hiện đúng Hiến pháp và nền dân chủ Hoa Kỳ.
Lá phiếu kỳ bầu cử này quả thật quan trọng chưa từng thấy trong lịch sử không những bỡi tính cách cá nhân hai ứng viên mà còn là sự quyết định vận mệnh của đất nước trong lúc nền dân chủ nổi tiếng của Hoa Kỳ đã đến và đang đứng trước ngã ba đường tiếp tục rẽ trái theo hướng toàn cầu hoá thêm một số vấn đề xã hội theo hướng cấp tiến xhcn hay rẽ phải theo hướng tái thiết quốc gia.
Chúc người dân Hoa Kỳ sáng suốt và cầu Ơn trên ban phước cho đất nước này!
Vĩnh Tường
Bây giờ ông Trump đã được sự đề cử của Đảng Cộng Hòa, tôi nghĩ việc bầu cho ông Trump là sự chọn lựa tốt về đạo đức. Chúng ta cần nói chuyện với nhau vì Nền Dân Chủ hoạt động tốt nhất khi các công dân bình tĩnh và kiên nhẫn thảo luận về những lý do của sự khác biệt.
Tôi đã không ủng hộ ông Trump trong mùa tranh cử sơ bộ. Tôi còn nói chuyện chống ông hồi Tháng 2, 2016. Nhưng bây giờ tôi muốn bầu cho ông vì ông là một ứng cử viên tốt tuy có khuyết điểm… Có vài sự buộc tội ông không đúng. Nhiều năm hoạt động kinh doanh cho thấy ông không kỳ thị hoặc chống các di dân hợp pháp. (Ông chỉ chống những di dân bất hợp pháp và vô trách nhiệm). Tôi nghĩ đây là những sự phóng đại bởi một nhóm báo chí hận thù, thêu dệt thêm bớt các lời nói bất cẩn của ông. (Ông không phải là nhà chính trị chuyên nghiệp lâu năm và ăn nói khôn khéo). Tôi nghĩ ông là một người yêu nước sâu xa và thực sự muốn điều tốt nhất cho đất nước này. Ông đã là người biết giải quyết công việc xuất sắc hơn người thường. Ông đã nuôi dạy những người con nổi bật, đáng chú ý. Nhiều người tiếp xúc và biết rõ ông đã khen ngợi ông về sự tử tế, sự quan tâm, và lòng hào hiệp.
Nhưng lý do chính khiến tôi gọi Ông Trump là “một ứng cử viên tốt tuy có khuyết điểm” vì tôi nghĩ những chính sách mà Ông ủng hộ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho quốc gia. Nếu cuộc bầu cử Tháng 11 này có kết quả gần nhau (dường như là như vậy) thì người nào bầu bằng cách viết tên bất cứ ai khác vào, thay vì bầu cho Ông Trump, thì hành động này sẽ trực tiếp giúp bà Clinton, bởi bà ta chỉ cần ít đi 1 phiếu để thắng. Do đó, câu hỏi dành cho người theo đạo Christian là: Liệu lương tâm tôi có yên ổn không khi tôi giúp một người phóng túng (liberal) như Hillary Clinton thắng cử?
Dưới thời Obama, một chính quyền liên bang phóng túng đã cai trị quá nhiều vào cuộc sống của chúng ta. Nhưng nay có thể thay đổi việc này. Năm nay, chúng ta có cơ hội bất ngờ để đánh bại Hillary Clinton và các việc ủng hộ phá thai, sự lộn xộn về giới tính, chống tự do tôn giáo, tăng thuế và tiêu xài lớn của chính quyền phóng túng mà bà ta ủng hộ rất mạnh. Tôi tin rằng đánh bại loại hành sự phóng túng đó (that kind of liberalism) sẽ là một hành động đúng đắn về đạo đức. Từ đó, tôi nghĩ đến sức mạnh của những lời James nói: “Những ai biết việc cần phải làm mà không làm, đó là tội lỗi. “(James 4:17). Nhà tiên tri Obadiah quở trách dân chúng Edom vì chỉ đứng đó và không làm gì giúp trong khi người Babylonians chiếm lấy thành Jerusalem. Tôi viết bài này vì tôi nghi rằng nhiều người Christians không hiểu được là đất nước chúng ta sẽ khác hẳn ra sao khi Hillary Clinton hay Trump làm tổng thống. Hãy so sánh:

Tối Cao Pháp Viện (TCPV) với Hillary Clinton làm Tổng Thống (TT)
Hillary Clinton sẽ mau lẹ thay Thẩm Phán Antonin Scalia (vừa mất vào Tháng Hai 2016) bằng một liberal nữa như Breyer, Ginsburg, Sotomayor, và Kagan và giúp nhóm phóng túng chiếm đa số 5-4 ở Tối Cao Pháp Viện. Nhưng chưa xong đâu. Thẩm Phán Ginsburg nay 83 tuổi và đã bị ung thư ruột, ung thư lá lách, và có cây chống đỡ tim. Thẩm Phán Kennedy 80 tuổi. Thẩm Phán Breyer 78. Clinton có thể đề cử 3 hay 4 thẩm phán liberal vào TCPV, để giữ chặt lấy một nền tư pháp cực tả trong 30 năm hoặc hơn nữa. Bà ta cũng sẽ thêm 12 quan tòa vào các tòa án quận hạt thuộc liên bang và các tòa chống án, những tòa án với 99% các vụ kiện liên bang được quyết định. Tức là một loại tư pháp độc tài chúng ta đã thấy khi quyền phá thai và hôn nhân đồng giới tính đã ép buộc đất nước này phải cho họ thắng vĩnh viễn. Quốc gia này sẽ không còn được điều hành bởi người dân và những người đại diện họ, nhưng sẽ bị trị bởi các quan tòa chủ động, vô trách nhiệm, và không hề được bầu lên. Họ sẽ độc quyền ra lệnh cho ta bằng luật từ cái ghế họ ngồi, với bất cứ việc gì họ thích làm. Và sẽ không có ai trong hệ thống chính quyền có thể ngăn chận họ.
Cho nên tại sao cuộc bầu cử năm nay không phải chỉ về Hillary. Đây là về việc đánh bại chương trình nghị sự phóng túng cực tả (defeating the far left liberal agenda) mà bất cứ ứng viên Democrat nào cũng muốn thắng. Liberal Democrats hiện đang muốn thêm 1 Thẩm Phán TCPV cho mục đích tột đỉnh: Chiếm lấy sự kiểm soát hoàn toàn đất nước này với 5 phiếu bầu đa số ở TCPV, rồi áp đặt mọi chính sách phóng túng của họ trên quốc gia, không bằng cách thắng cử, mà bằng một chuỗi quyết định tự ý và bất tận của một TCPV phóng túng. Cho dù nếu Clinton có phải ra khỏi cuộc đua tranh cử này (có thể do sự khám phá thêm các email chấn động khác của bà, thí dụ như vậy), thì sự lựa chọn của chúng ta trong cuộc bầu cử này cũng vẫn vậy, vì bất cứ ứng viên Democrat nào khác, cũng sẽ chỉ định cùng loại thẩm phán phóng túng của họ vào TCPV.

Sự Phá Thai: Tòa án phóng túng sẽ quy định: việc ngăn chận phá thai là vi hiến, mà những người ủng hộ cho sự sống (pro-life advocates) đã bỏ công sức hoạt động không ngừng nghỉ hơn 43 năm qua. Hằng triệu em bé chưa được sinh ra sẽ tiếp tục chết.
Tự Do Tôn Giáo: Nhiều người Christians đã bị đẩy ra khỏi nghề nghiệp. Những người bán hoa, làm bánh ngọt, chụp hình, đã bị phá vỡ việc làm bởi số tiền phạt lớn, do họ từ chối phục vụ một đám cưới đồng giới tính. CEO Brendan Eich đã bị mất việc chỉ vì tặng tiền cho Proposition 8 in CA, ủng hộ hôn nhân giữa nam giới và nữ giới.

Các Chủ Nhân Kinh Doanh Christian: Hobby Lobby đã thắng vụ Supreme Court 2014 (với tỷ số áp đảo 5-4), nhưng vụ này có thể bị lật ngược lại nếu có thêm 1 thẩm phán phóng túng (liberal) sau năm 2016. Hobby Lobby (pro-life) sẽ phải quyết định ngưng bỏ kinh doanh, sẽ có 23,000 nhân viên mất việc với trị giá trên $3 tỉ dollars bán ra hằng năm, và tương tự với hằng ngàn người Christian khác sẽ mất việc…. Vậy có nên không bầu cho Donald Trump để sẽ phải chịu trả giá quá cao cho sự Mất Tự Do này không?

Các Trường Học và Đại Học Christian: Các luật phát huy việc tự do chọn trường học hoặc các chương trình trả học phí sẽ bị xem là vi hiến khi có nguồn tài trợ cho các trường Christian. Các học bổng cho các trường tư, bao gồm trường Christian đã chỉ được giữ (bởi tỉ số áp đảo 5-4) Supreme Court decision in Arizona Christian School Tuition Org v. Winn in 2011, và cả 4 thẩm phán phóng túng đã chống đối đó đang còn ngồi đây.

Tối Cao Pháp Viện (TCPV) với Trump làm Tổng Thống (TT): Trump đã đưa ra danh sách 11 quan tòa bảo thủ (conservative judges) mà ông sẽ đề cử vào TCPV. Nếu Trump chỉ định 1 người trong danh sách để thay Thẩm Phán Scalia (đã mất), thì ta sẽ thấy được tỉ số 5-4 hay 6-3 mà đa số là quan tòa bảo thủ ở Supreme Court. Kết quả sẽ tốt vô cùng cho đất nước này. Vì sẽ mang lại quyền kiểm soát cho nhân dân và những đại diện thắng cử của họ, thoát khỏi các quan tòa độc tài luôn ra luật theo ý riêng, từ cái ghế ngồi độc chiếm của họ.

Sự Phá Thai: Tối Cao Pháp Viện dân chủ đó sẽ lật ngược luật Roe v. Wade và trả lại Việc Quy Định Phá Thai cho các tiểu bang quyết định, như trước đây.

Tự Do Tôn Giáo: Một tòa án bảo thủ sẽ mạnh mẽ bảo vệ The First Amendment, tức là Tự Do Tôn Giáo và Tự Do Phát Biểu. Các huấn luyện viên của football teams sẽ được phép cầu nguyện trước khi tranh đua hay học sinh được cầu nguyện ở các buổi lễ tốt nghiệp trung học. Người Christians có quyền từ chối không tham gia việc phá thai hoặc các đám cưới đồng giới tính. Còn có cơ hội trả lại việc ấn định luật hôn nhân cho các tiểu bang. (để chính quyền liên bang không chiếm quyền quá đáng như hiện nay).

Thuế và Việc Làm: Ông Trump đã hứa sẽ giảm thuế đáng kể, trong khi Clinton muốn tăng thuế. Trump hứa giảm thuế cho các công ty lớn để mở rộng kinh doanh và tạo thêm rất nhiều việc làm với đồng lương gia tăng. Với thuế individual, Trump muốn 25% trong khi Clinton muốn 45%. Đa số các kinh doanh nhỏ nộp đơn với individual rate này. Một lần nữa, việc giảm thuế của Trump sẽ tạo thêm nhiều businesses và nhiều việc làm. Nền kinh tế của chúng ta sẽ bước ra khỏi 8 năm thiếu hụt (từ Obama).

Dân Thiểu Số: Hai lý do sâu xa của cái nghèo giữa các nhóm thiểu số và sự căng thẳng chủng tộc ở nước ta là: sự thất bại của các trường công ở trong các thành phố và sự thiếu việc làm. Trump đã bày tỏ trách nhiệm sẽ giải quyết 2 vấn đề này trong Bài Diễn Văn Nhậm Chức Tranh Cử của ông ở Đại Hội Toàn Quốc Cộng Hòa. Ông nói: “Gần như 4 trong 10 trẻ em da đen đang sống nghèo khổ và 58% người trẻ da đen thất nghiệp… Chính thể Obama đã thất bại bên trong các thành phố, thất bại về giáo dục, về việc làm và tội phạm.... Chúng ta sẽ giải cứu trẻ em từ các trường học thất bại bằng cách giúp cha mẹ gửi chúng tới một trường học an lành theo ý chọn lựa của họ. Trái lại, Clinton sẽ chọn teacher’s unions và chống lại sự lựa chọn trường học, sẽ thắt cổ business với thuế cao và luật lệ.

Quân Đội: Ông Trump hứa sẽ nhanh chóng khôi phục quân lực đang yếu sức của chúng ta, nhưng Clinton sẽ tiếp tục chính sách liberal cắt xén tài trợ cho quân đội (của Obama). Điều này nguy hiểm trong khi các mối đe dọa đã gia tăng từ China, Rusia, Iran, và khủng bố ISIS.
Biên Giới:
Ông Trump hứa sẽ giữ vững biên giới, một nhu cầu bức thiết để bảo vệ quốc gia từ sự gia tăng của khủng bố và buôn lậu ma túy. Clinton sẽ không làm việc này mà còn tiếp tục cho phép di dân vào Mỹ (không cần biết khả năng tài trợ) vì bà ta nghĩ tới cái lợi - họ sẽ là hằng ngàn cử tri cho Đảng Democrat của bà.

Tổ Chức ISIS và Việc Khủng Bố: Ông Trump nguyện tấn công mạnh mẽ và đánh bại ISIS thật sự. Clinton sẽ tiếp tục chính sách thiếu máu của Obama trong việc thả bom giới hạn, nên ISIS đã tiếp tục gia tăng mạnh mẽ. (như đã thấy ở Nice của nước Pháp; California, Florida của Mỹ…)

China và Russia: Ông Trump sẽ không để cho China, Russia, và Iran xô đẩy chúng ta vòng vòng nữa như Obama đã làm, với Clinton ủng hộ, khi bà ta còn là Bộ Trưởng Ngoại Giao. Nếu có gì xảy ra, Trump cứng chắc như đinh đóng cột, và không để bị bọn du côn lấn hiếp.

Isreal: Ông Trump hứa sẽ bảo vệ và ủng hộ Isreal, trong khi Clinton sẽ hầu như tiếp tục cái lối chỉ trích, khinh khi, và vô hiệu hóa họ của Obama, đối với nước Isreal, đồng minh lâu dài của chúng ta.

Năng Lượng: Ông Trump nói sẽ cải thiện đường ống dầu Keystone và cho phép khoan dầu, đưa tới việc hạ giá năng lượng và cung cấp thêm hằng ngàn việc làm. Hạ giá năng lượng giúp mọi người, nhất là người nghèo. Trái lại, Clinton sẽ hủy bỏ kỹ nghệ mỏ than, gây ra sự tăng vọt giá năng lượng.

Lệnh Hành Pháp và Phòng Tắm: Ông Trump hứa kết thúc hợp pháp những lệnh hành xử gây phiền hà, thiệt hại nhất của TT Obama. Vậy ông sẽ chấm dứt sự suy thoái đạo đức áp đặt lên chúng ta hiện nay bởi một chương trình nghị sự phóng túng, bao gồm lệnh bắt buộc các trường học phải cho phép con trai đi vào phòng tắm và phòng đựng đồ của con gái, hòng thách đố ý nguyện của đa số người dân Mỹ. Nhưng hầu như Clinton sẽ tiếp tục và mở rộng những chính sách phóng túng này của Obama.

Ngành Y Tế Sức Khỏe: Ông Trump sẽ bỏ đi Obamacare, vì nó đang hủy hoại hệ thống chăm sóc sức khỏe của quốc gia, và thay thế nó bằng một hệ thống thị trường tự do cạnh tranh và giá cả vừa phải, với các công ty có khả năng bán bảo hiểm xuyên qua khắp các tiểu bang. Như vậy sẽ hạ giá bảo hiểm đáng kể ở các tiểu bang mà hiện tại chỉ có các hãng bảo hiểm cao giá. Nhưng Clinton sẽ tiếp tục làm sao cho chính quyền liên bang nắm quyền sinh sát trên toàn thể kỹ nghệ y tế về sức khỏe.

Người Dân Không Được Bảo Vệ: Người dân ở khu có lợi tức thấp không thể tìm việc làm tốt và trường học tốt cho con họ, không cảm thấy được bảo vệ khỏi tội phạm, và thấy là tiền dành dụm về hưu không đủ sống vì không có tiền lời ở ngân hàng qua bao năm tháng. Ông Trump đã nói trong Bài Diễn Văn Chấp Nhận Sự Đề Cử, Tháng 7, 2016: “Mỗi sáng thức dậy, tôi đã quyết định phải giúp đỡ những người nghèo tôi đã gặp trên mọi nẻo đường đất nước, đã bị bỏ quên, bị bỏ rơi, không ai biết đến… Tôi vừa mới gia nhập đấu trường chính trị để hy vọng người có quyền hành không còn lấn hiếp những người không thể tự bảo vệ được mình.”

Công dân Mỹ đã nhận ra ông Trump đã xây dựng nghề nghiệp bằng cách lắng nghe các chuyên viên, bằng cách thực sự giải quyết vấn đề, và hoàn thành công việc. Họ ý thức là ông Trump không đạt được $4 tỷ dollars bằng cách ngu dại (Trump didn’t earn $4 billion by being stupid), và trực giác của họ nói rằng ông Trump có thể chính xác đúng là người (the right person) có thể giải quyết những vấn đề lớn lao cho một đất nước đã đi sai đường quá xa, và đang bị kẹt cứng trong ổ khóa chính trị. Sự hiểu biết thông thường cho họ thấy là nước Mỹ sẽ là một nơi tốt đẹp hơn nếu họ không còn sợ hãi khi nói “Merry Christmas”, hoặc nói con trai khác con gái, hoặc nói những tên khủng bố Islamic là những tên khủng bố Islamic, như dưới thời Obama.
Họ buồn đau khi bị xem thường bởi tính trưởng giả khinh người của giới giàu có liberal, bọn đặc quyền đặc lợi này đang nắm quyền khống chế đất nước. Đó là lý do tại sao họ cổ vũ, hoan hô khi ông Trump thường xuyên đập vỡ họng súng nói năng cho đúng kiểu chính trị khuôn thước giả dối (politically correct speech) của bọn này. Họ đã tìm thấy nơi ông: một người cho họ hy vọng, và họ ủng hộ ông với số hằng ngàn, hằng triệu.
Cá Tính Con Người Có Quan Trọng Không?: Tôi tin là có, nhưng tôi nghĩ cá tính của Ông Trump tốt hơn rất nhiều khi so sánh với các thủ đoạn chính trị lem luốc hiện nay, và tốt hơn hẳn cá tính của đối thủ của ông là Hillary. Hãy suy xét đến kết quả hầu như tốt nhất khi bầu Ông Trump là vì Ông ta sẽ điều hành xứ sở như ông đã hứa, mang lại nhiều tốt đẹp hơn cho quốc gia. Nhưng cái kết quả không bầu cho ông Trump là: quý vị sẽ bỏ rơi hằng ngàn trẻ em chưa sinh sẽ chết dưới tay Tối Cao Pháp Viện của Clinton, hằng ngàn tín đồ Thiên Chúa sẽ mất việc đã từng làm lâu dài, hằng ngàn người nghèo sẽ không thể tìm được việc làm lương cao hơn trong nền kinh tế bị chính phủ trù dập, hằng ngàn trẻ em trong các thành phố sẽ không bao giờ được giáo dục tốt, hằng ngàn người bệnh tật, người già, sẽ không được chăm sóc y tế thích hợp khi chính phủ là cơ quan cung cấp y tế độc quyền, hằng ngàn người Mỹ sẽ bị giết chết bởi bọn khủng bố ISIS vào nước Mỹ không qua kiểm tra lý lịch, hằng triệu người dân Do Thái ở Isreal sẽ phải tự chiến đấu trong cô đơn với các kẻ thù nguy hiểm bao quanh.
Và quý vị là người sẽ đóng góp vào việc đánh mất đi một hệ thống chính phủ Mỹ tự do, vì sự chiến thắng tối hậu của một nền tư pháp độc tài và vô trách nhiệm. Khi tôi nhìn vào nước Mỹ cách này, lương tâm tôi, và sự phán xét đạo đức có suy nghĩ của tôi, đã nói với tôi là, tôi phải bầu cho Ông Donald Trump, vì ứng cử viên này là người hầu như sẽ làm những việc tốt nhất cho Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ.
Professor Wayne Grudem