Theo chân dòng người nước ngoài vào Việt Nam để làm ăn, nhiều người đẹp châu Âu cũng đổ xô đến mảnh đất này với mong muốn tìm kiếm cho mình một cơ hội bước chân vào giới người mẫu.
Người mẫu Sophia trong một buổi chụp ảnh tại TP Buôn Ma Thuột,
tỉnh Đắk Lắk - Ảnh: NVCC
Mẫu Tây tại Việt Nam sống chật vật vì quá ít show diễn. Tiền
catse đôi khi chỉ đủ lo chi phí đi lại, thuê trang phục. Có những tháng quá
"đói" show, chúng tôi sẵn sàng làm PG hoặc một số công việc khác để
có tiền thuê nhà, lo chi phí ăn uống.
Anthony
Thế nhưng đằng sau ánh hào quang sân khấu là vô vàn khó khăn,
thách thức đang chờ
đón họ.
Long đong
trên đất khách
Gặp chúng tôi khi đang làm PG (người mẫu tiếp thị, quảng cáo
cho nhãn hàng, thương hiệu...) cho một sự kiện của Hiệp hội Vận tải hàng hóa
TP.HCM, Amy Nikolaus (27 tuổi) - một người mẫu tự do gốc Nga - hào hứng cho biết
đã sống ở Sài Gòn hơn 5 năm và từng làm người mẫu cho hàng trăm sự kiện lớn nhỏ
mới có tiền trang trải cuộc sống nơi đất khách quê người.
Khác hẳn với các mẫu ngoại mà tôi từng gặp, Amy trò chuyện
rành rọt bằng thứ tiếng Việt lơ lớ khiến người đối diện phải thán phục.
Cuối tháng 8-2011, sau một chuyến du lịch, Amy quyết định gom
góp tiền bạc và quay trở lại Việt Nam để xây dựng cuộc sống mới.
Tuy nhiên, dù cất công đi xin việc nhiều nơi, cô gái vẫn thất
nghiệp vì lý do không biết nói tiếng Việt. Cho đến lúc tiền bạc cạn kiệt, khó
khăn chồng chất khó khăn, từng có ý định bỏ tất cả để quay về nước, Amy mới hạ
quyết tâm học tiếng Việt trước rồi tính chuyện lập nghiệp sau.
"Để có tiền tiếp tục ở lại, tôi xin làm nhân viên bán quần
áo ở khu chợ người Nga, đây cũng là cơ hội giúp tôi làm quen dần với tiếng bản
địa" - Amy nhớ lại.
Mãi đến giữa năm 2012, cô mới được bạn bè giới thiệu làm mẫu
chụp ảnh cho một cửa hàng áo cưới với mức catse ít ỏi là 1 triệu đồng cho một
ngày chụp.
Từ đây, Amy chập chững bước vào công việc mà sau này trở
thành nghề nghiệp chính nuôi sống cô và gia đình nhỏ của mình.
Đưa chúng tôi về thăm nhà tại một dãy trọ bình dân trên đường
Nguyễn Văn Linh (Q.7), Amy chạy xe máy và liên tục hướng dẫn chúng tôi đi vào
các con hẻm nhỏ rành rẽ như một người dân bản địa.
Vừa về đến nhà, Amy vội vàng tháo ngay đôi giày cao gót hơn
10cm và không quên xoa bóp đôi bàn chân đã phồng rộp lên vì mỗi ngày phải đứng
hơn 12 giờ đồng hồ.
Ngồi trong căn phòng trọ nhỏ xíu, sàn nhà vương vãi đồ chơi
trẻ em, cô gái vui vẻ chia sẻ đã kết hôn với một chàng trai tên Minh (quê Long
An) và có một cậu con trai 3 tuổi. Hằng ngày, sau giờ làm việc, Amy tranh thủ
chạy về nhà ăn cơm cùng chồng.
Trong lúc Minh loay hoay nấu cơm, Amy vừa thay quần áo cho
con trai, vừa tiếp tục kể về hành trình đi làm người mẫu của mình suốt những
năm tháng qua. Thỉnh thoảng, để vỗ về con, cô gái ngoại quốc lại ngân nga bài
hát Con cò bé bé bằng chất giọng lơ lớ ngập tràn hạnh phúc.
Amy nói thu nhập chỉ ở mức tầm trung nhưng cô hài lòng với cuộc
sống hiện tại và cảm thấy sự lựa chọn của mình là đúng đắn.
Tuy nhiên, không phải mẫu Tây nào cũng gặp may mắn như Amy,
đa số chân dài ngoại đến Sài Gòn đều khá lận đận, không ít trường hợp còn bị lừa
gạt mất cả công sức lẫn tiền bạc.
"Các bạn đừng nghĩ rằng chỉ có người Việt ra nước ngoài
mới bị lừa đảo. Những cô gái ngoại quốc như chúng tôi khi chân ướt chân ráo vào
Việt Nam cũng bị gạt tiền catsê thường xuyên nếu không có người hướng dẫn, hỗ
trợ tìm việc làm" - Ruvenla (22 tuổi), một người mẫu gốc Ba Lan, cho biết.
Nghe bạn bè rủ rê, Ruvenla rời ghế nhà trường và đáp máy bay
đến Sài Gòn để tìm kiếm cơ hội.
Ngay sau khi đến sân bay, cô được giới thiệu làm freelance
(làm tự do, không gò bó về thời gian, nơi làm việc...) cho một công ty chuyên
cung cấp mẫu, PG có văn phòng tại Vũng Tàu.
Sau vài show chụp hình ngoại cảnh khá suôn sẻ thì người quản
lý của công ty này đột ngột biến mất và mang theo toàn bộ tiền catsê của
Ruvenla cùng nhiều bạn diễn khác. Lúc này, vì không biết tiếng bản ngữ, Ruvenla
chỉ còn cách cắn răng chấp nhận bị lừa.
Những tháng ngày sau đó, cô buộc lòng phải liên hệ với tất cả
bạn bè để vay mượn tiền tiếp tục ở lại Việt Nam.
Và để có tiền mưu sinh, Ruvenla chấp nhận chạy sô nhiều công
việc khác nhau như làm mẫu chụp ảnh, dance, tiếp thị rượu... để chờ đợi thời cơ
được làm người mẫu.
Trầy trật bám trụ
Qua lời kể của Ruvenla, hầu hết những người mẫu nghiệp dư như
cô sống tạm bợ trong những căn phòng trọ chật hẹp, cũ kỹ ở các khu trọ bình dân
tại Q.2, Q.7 hoặc Q.Thủ Đức...
Công việc của họ thường không cố định, ai thuê gì làm nấy miễn
là có đủ tiền trọ và lo chi phí ăn uống hằng ngày.
Lusica - một người mẫu sống cùng phòng trọ với Ruvenla - chia
sẻ để có tiền gửi về quê nhà, cô và bạn trai sẵn sàng làm năm bảy công việc
khác nhau.
Thậm chí có những lúc ít show, họ phải xin vào làm việc tại
các phòng gym hoặc đi dạy thêm tiếng Anh cho trẻ em.
Lusica chìa mấy cuốn tập dạy tiếng Anh cho tôi coi rồi cười rạng
rỡ nói: "Tháng nào may mắn có vài show quảng cáo, chụp hình mẫu của thương
hiệu lớn thì còn có ít tiền gửi về nhà. Còn ít show thì phải đi kiếm thêm nhiều
việc lặt vặt khác để làm, rất vất vả".
Mỗi ngày chỉ ngủ vài giờ đồng hồ, Anthony - mẫu nam gốc Anh -
dành thời gian làm việc quần quật để dành dụm tiền theo học các lớp diễn thời
trang chuyên nghiệp.
Vừa kết thúc buổi chụp hình nhà mẫu tại Q.7, mặc cho mồ hôi
nhễ nhại, Anthony vội vã rời phim trường ra về cho kịp giờ trông coi tiệm net của
một người quen để kiếm thêm thu nhập.
Theo Anthony: "Mẫu Tây tại Việt Nam còn sống chật vật vì
quá ít show diễn. Tiền catsê đôi khi chỉ đủ lo chi phí đi lại, thuê trang phục.
Có những tháng quá "đói" show, chúng tôi sẵn sàng làm PG hoặc một số
công việc khác để có tiền thuê nhà, lo chi phí ăn uống".
Khi được hỏi tại sao lại chọn Việt Nam mà không phải những quốc
gia có ngành công nghệ thời trang phát triển, Anthony không ngần ngại trả lời:
"Thị trường mẫu ở Việt Nam đang trên đà phát triển.
Làm việc ở Việt Nam, chúng tôi có cơ hội hợp tác với các nhiếp
ảnh gia hàng đầu, được chụp cho các tạp chí và thương hiệu cao cấp.
Điều này rất khó thực hiện nếu chúng tôi làm việc trong các
thị trường cạnh tranh khốc liệt như Paris, Milan hay New York. Thời gian làm việc
ở Việt Nam giúp tôi có một hồ sơ đẹp để thâm nhập các thị trường khác".
Chật vật kiếm sống là vậy, nhưng khi đêm về, những người mẫu
ngoại quốc vẫn cặm cụi tập viết, tập đọc tiếng Việt.
Trở lại căn phòng trọ nhỏ của Ruvenla ở Q.Thủ Đức, lúc này cả
ba cô gái trong phòng vừa kết thúc ca làm việc ở một trung tâm mua sắm trở về
và bắt đầu hướng dẫn nhau học tiếng Việt thông qua bài hát.
Họ dạy cho nhau những dòng chữ, cách phát âm, dù âm từ còn gượng
gạo nhưng ở họ toát lên một sự khát khao, niềm tin vào tương lai.
"Chúng tôi tin rằng chỉ cần có cố gắng, một thời gian nữa
thôi chúng tôi sẽ trở thành siêu mẫu trên những sàn diễn đẳng cấp tại Việt
Nam" - Ruvenla nói, khuôn mặt ánh lên nét tự tin và sự gắn bó với mảnh đất
Việt Nam mà cô đã chọn lựa.
Không phải miền đất hứa
Chị Nguyễn Vân Anh - phó giám đốc một công ty chuyên cung cấp
mẫu nước ngoài - chia sẻ thời trang Việt Nam lâu nay vẫn lấy phương Tây làm
tiêu chuẩn thước đo, nên sinh ra tâm lý mẫu Tây là sang trọng, phù hợp với
marketing hơn.
Do vậy, người ta sử dụng mẫu Tây cả trong thời trang lẫn
trong các event nhằm thể hiện đẳng cấp, làm mới mẻ thương hiệu.
Thế nhưng, xu hướng này chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn.
Có thời điểm mỗi mẫu Tây bình quân một tháng nhận vài chục show là chuyện bình
thường, nhưng bây giờ mỗi tháng chỉ còn vài ba show.
"Việc sử dụng mẫu Tây diễn ra như một trào lưu mới lạ.
Sau khi trào lưu này lắng xuống, hàng loạt mẫu Tây rơi vào trạng thái không biết
phải làm gì và đi về đâu" - chị Nguyễn Vân Anh nói.
Cũng theo chị, người mẫu từ nước ngoài đến nước ta ngày càng
nhiều nhưng hiếm người đạt được thành công như mong đợi.
Phần lớn người mẫu rơi vào tình trạng đến Việt Nam vài năm vẫn
không phát triển được nên buộc phải quay về nước hoặc chuyển sang kiếm một công
việc khác ổn định hơn để làm.
Anh Lương - một nhiếp ảnh gia đã làm việc với trên 30 người mẫu
đến từ nhiều quốc gia khác nhau - nói: "Nhìn chung, mẫu Tây họ có ưu điểm
là làm việc rất chuyên nghiệp. Có lần tôi chụp một chủ đề ảnh khó phải di chuyển
trong rừng để thực hiện bộ ảnh. Khi mời người mẫu Việt thì các bạn kỳ kèo không
chịu nhận.
Cuối cùng, cũng chính chủ đề đó, một mức catsê tương đương, một
mẫu Tây khác lại sẵn lòng nhận làm và rất cố gắng để cùng chúng tôi hoàn thành
tác phẩm.
Nếu so với mẫu Việt, catsê của mẫu Tây cũng không chênh lệch
quá nhiều, mẫu cao cấp thường chỉ nhận show từ các công ty thời trang, tạp chí
có hợp đồng rõ ràng... với mức catsê từ 6-10 triệu đồng cho một buổi diễn kéo
dài khoảng 4 tiếng.
Còn mẫu bình dân thì sẵn sàng làm bất kỳ công việc gì trong
giới hạn cho phép, đa số thông qua thỏa thuận miệng với tiền thù lao chỉ tầm 2
triệu đồng/buổi làm việc trong vòng 3-4 tiếng.