Để hiểu rõ hơn hiệp định này, mời quý anh chị đọc bài sưu tầm và những tin tức liên quan đến việc này.
Caroline Thanh Hương
Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
| Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada | |
|---|---|
Canada (cam) và EU (xanh lục)
|
|
| Loại hiệp ước | Hiệp định Thương mại |
| Có hiệu lực | Chưa có hiệu lực |
| Bên ký kết | 2 |
Hiện vẫn chưa rõ liệu các quyết định của quốc hội quốc gia các nước thành viên EU là cần thiết. Theo quan điểm của Ủy ban châu Âu hiệp định thuộc thẩm quyền của EU và CETA do đó không cần phải được phê chuẩn bởi các nước thành viên.[4] Các Bộ trưởng thương mại của EU,[4] dịch vụ khoa học của Quốc hội Đức [5] cũng như Bộ Liên bang Đức về các vấn đề kinh tế và năng lượng [6] không đồng ý với quan điểm này với lý do, có các phần của Hiệp định thuộc thẩm quyền của các nước thành viên, đó là lý do tại sao nó được gọi là một hiệp định hỗn hợp mà người ký hợp đồng bên cạnh EU, cũng phải là các nước thành viên.
Mục lục
Nội dung
Hủy bỏ rào cản thương mại
Theo Ủy ban EU, Hiệp định loại bỏ " hơn 99 %" thuế quan. Tiêu chuẩn và quy định (được gọi là các hàng rào phi thuế quan) phải được công nhận lẫn nhau hoặc điều chỉnh, việc này chả hạn có một tác động tích cực cho ngành công nghiệp ô tô. Trong việc ủy nhiệm các công việc công cộng của tất cả các cấp chính quyền, cả các công ty châu Âu cũng có thể nộp đơn ở Canada. Việc các công ty đưa nhân viên sang nước đối tác làm việc tạm thời sẽ trở nên dễ dàng hơn, và trình độ chuyên môn nên được công nhận lẫn nhau. Dưới khẩu hiệu "phát triển bền vững", ngoài ra quyền lợi môi trường và xã hội nên được chú trọng.[7]Nông nghiệp và Thủy sản
Xuất khẩu nông sản của EU sang Canada lên đến 2,9 tỉ euro cho mỗi năm, do đó EU có thặng dư thương mại với Canada. Hầu như tất cả các thuế đánh vào các sản phẩm nông nghiệp sẽ được loại bỏ, và ngay cả việc thương mại với cái gọi là "sản phẩm nhạy cảm", nhất là việc xuất khẩu các sản phẩm sữa sang Canada và nhập khẩu thịt lợn và thịt bò vào EU cần được mở rộng. Lãnh vực rượu vang và rượu mạnh là một phần quan trọng trong xuất khẩu sang Canada và dự kiến sẽ tăng trưởng nhờ Hiệp định. Cá từ Canada sẽ vào thị trường châu Âu dễ dàng hơn và việc kiểm soát ngành đánh cá nên được cải thiện. Chỉ dẫn địa lý đối với thực phẩm từ EU nhờ Hiệp định được bảo vệ ở Canada.[7]Chỉ trích ở đây đề cập đến các tiêu chuẩn sản xuất và các quy định khác nhau của EU và Canada. Chả hạn như gia súc ở Canada có thể được điều trị bằng hormone, còn ở EU thì không, dẫn đến sự lo sợ rằng thịt cho đến nay không được chấp thuận có thể được bán trên thị trường châu Âu. Cả hai bên đều cố bảo vệ nông dân trong nước của họ, vì vậy thậm chí còn hạn ngạch xuất khẩu trong khi đàm phán theo một tờ báo.[8]
Bảo vệ tài sản trí tuệ
Hiệp định này cũng để cải thiện việc bảo vệ sở hữu trí tuệ liên quan đến bằng sáng chế, nhãn hiệu, kiểu dáng, mẫu mã và bản quyền, với những cải tiến đặc biệt trong việc bảo vệ quyền dược phẩm tại Canada và chỉ dẫn địa lý của thực phẩm được nhấn mạnh.[7]Trong tháng 12 năm 2009, chương về sở hữu trí tuệ từ các cuộc đàm phán CETA được biết đến [9] và nhiều điểm trùng hợp với ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement: Thỏa thuận chống buôn bán hàng hóa giả) được phát hiện, dẫn đến một làn sóng chỉ trích.[10][11] Để đáp lại sự rò rỉ của năm 2009, Ủy ban giải thích trong tháng 10 năm 2013, việc từ khước hiệp định ACTA sẽ được Nghị viện châu Âu thảo luận trong tháng 7 năm 2012. Cụ thể, quy tắc ba lần vi phạm (Three-strikes law) và quyền được thông tin về việc xác định địa chỉ IP của người vi phạm (Điều 27.3. Và 27.4.), như trong ACTA, bị loại khỏi các cuộc đàm phán CETA.[12] Sau một đánh giá chuyên môn được ủy nhiệm bởi đảng Xanh, phiên bản được thỏa thuận của Hiệp định không có quy định mà được lấy đặc biệt từ ACTA.[13]
Đầu tư và bảo vệ đầu tư
Theo Ủy ban châu Âu đầu tư từ nước ngoài nên được làm dễ dàng hơn và các nghĩa vụ bảo vệ đầu tư trong CETA nên được "hỗ trợ bởi một cơ chế hiện đại và hiệu quả để giải quyết các tranh chấp giữa các nhà đầu tư và các quốc gia.[7]Để bảo vệ đầu tư, Hiệp định cho phép tòa án trọng tài công cộng được công nhận, nơi quan tòa không thuộc nhà nước và có thể đưa ra quyết định bắt buộc đối với Nhà nước bị kháng cáo về việc trả tiền bồi thường thiệt hại. Các tòa án thay thế các trọng tài viên không công cộng truyền thống, với trọng tài được bổ nhiệm bởi các bên tương ứng với các tranh chấp.[14] Nhiều hiệp định thương mại khác (thí dụ TTIP hiện thương lượng) có những điều khoản bảo hộ đầu tư và cho phép đưa ra trọng tài để giải quyết tranh chấp giữa công ty và các quốc gia, mà đã dẫn đến sự chỉ trích gay gắt TTIP.[15] Lạm dụng hệ thống này nên được ngăn chặn tại CETA, ngoài những điều khác, bởi:[16]
Bối cảnh kinh tế
Theo Ủy ban EU Canada vào năm 2012 với thị phần 1,8% tổng thương mại quốc tế EU là đối tác thương mại quan trọng thứ 12 của EU. Dựa trên các số liệu của năm 2011 EU chiếm 10,4% tổng thương mại quốc tế của Canada, khiến nó trở thành đối tác thương mại quan trọng thứ hai của Canada sau Hoa Kỳ. Các thương mại song phương giữa EU và Canada trong năm 2012 lên tới € 61,8 tỷ. Xuất khẩu các sản phẩm từ EU vào Canada, chủ yếu là có máy móc thiết bị, phương tiện vân chuyển và hóa chất. Năm 2011, đầu tư của EU tại Canada lên tới khoảng 220 tỷ € và đầu tư Canada tại EU gần 140 tỷ euro.[17]Ủy ban châu Âu dự đoán "thương mại song phương trong hàng hóa và dịch vụ sẽ tăng lên 22,9%, tức là 25.7 tỷ euro". Việc tiết kiệm thuế cho các nhà xuất khẩu EU lên tới tổng cộng khoảng 500 triệu euro mỗi năm. Thỏa thuận này sẽ làm tăng việc làm ở châu Âu và có mức tăng trưởng lên tới 11,6 tỉ euro cho mỗi năm, trong đó 5,8 tỷ trong ngành dịch vụ.[7]
Chú thích
- ^ European Commission, EU-Canada, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2009,
Launched at the May 2009 EU-Canada Summit in Prague, the CETA aims to eliminate trade and investment barriers between the two territories. The CETA has established a historic precedent by including the Canadian provinces directly in the negotiations.
- ^ Department of Foreign Affairs and International Trade (Canada), Canada-European Union: Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA) Negotiations, truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2009
- ^ Bản mẫu:Salzburger Nachrichten
- ^ a ă Hendrik Kafsack (10 tháng 6 năm 2016). “Bundestag soll bei Ceta nicht mitreden”. FAZ.net (bằng tiếng Đức). Truy cập ngày 11 tháng 6 năm 2016.
- ^ Malte Kreutzfeldt: Eine gefährliche Blaupause – taz, 10. März 2014
- ^ BMWi: Häufig gestellte Fragen zum EU-Kanada-Wirtschafts- und Handelsabkommen (CETA), Antwort auf Frage 5
- ^ a ă â b c Europäische Kommission: Fakten und Zahlen zum Freihandelsabkommen zwischen der EU und Kanada
- ^ Hormonprobleme. Freihandelsabkommen mit Kanada. In: Tagesspiegel.de, 14. Juni 2013.
- ^ Canada-EU Comprehensive Economic and Trade Agreement (CETA) Intellectual Property chapter, 22 Sep 2009, 16. Dezember 2009
- ^ Beyond ACTA: Proposed EU – Canada Trade Agreement Intellectual Property Chapter Leaks
- ^ Judith Horchert: Umstrittene Handelsabkommen: Auf Acta folgt Ceta. In: Spiegel Online, 11. Juli 2012.
- ^ „The EU’s Free Trade Agreement with Canada and its Intellectual Property Rights Provisions“, 18. Oktober 2013
- ^ http://irights.info/artikel/gutachten-ceta-kein-acta-wiedergaenger-dennoch-kein-fortschritt/24561
- ^ BMWI: Aktueller Stand - Wo stehen wir bei CETA - und wie geht es weiter?, abgerufen am 17.9.2016
- ^ “Investment ohne angemessenen Profit kann als "indirekte Enteignung" gewertet werden” (bằng tiếng Đức). Walter Gröh. 18 tháng 8 năm 2014. Truy cập ngày 18 tháng 8 năm 2014.
- ^ Europäische Kommission: Investitionsbestimmungen im Freihandelsabkommen EU-Kanada (CETA)
- ^ EU und Kanada beenden Verhandlungen über Freihandelsabkommen, Pressemitteilung der Europäischen Kommission, 18. Oktober 2013.
Que contient l’accord belge sur le Ceta ?
42844 0
Le
pays aux cinq parlements a annoncé jeudi 27 octobre avoir trouvé un
accord interne autour du traité de libre-échange entre le Canada et
l’UE. Le texte laisse libre cours à diverses interprétations.
Le
premier ministre belge, Charles Michel annonce un consensus entre les
entités belges fédérées sur le Ceta, lors d’une conférence de presse, le
27 octobre 2016.
/ John Thys/AFP
/ John Thys/AFP
Si Donald Tusk n’a pas voulu crier victoire trop tôt, c’est parce que le texte issu du « comité des concertations » devait ensuite être étudié, dans l’après-midi du jeudi 27 octobre, par les Vingt-Sept autres États membres, par l’intermédiaire de leurs représentants permanents à Bruxelles (l’équivalent des ambassadeurs).
Au nom du plat pays
Ensuite, il était prévu que le texte revienne au niveau des cinq parlements belges appelés à s’exprimer, avant vendredi 28 octobre à minuit. Et permettre de ce fait au premier ministre Charles Michel de donner un feu vert définitif à la signature du Ceta - au nom de tout le plat pays. Ce qui ouvrirait alors la voie à une signature entre l’UE et la Canada, qui devait initialement avoir lieu ce jeudi 27 octobre.Mais le texte, qualifié d’ « instrument interprétatif » par le chef du gouvernement belge, est loin d’être limpide. Une certitude, toutefois : le système de règlement des différends, tel que prévu en l’état dans l’accord international, pose toujours problème. Les opposants belges au Ceta avaient déjà largement critiqué ce mécanisme d’arbitrage (ICS) supposé régler les conflits entre investisseurs et États, redoutant un manque d’impartialité de sa part.
Chapitre 8
La déclaration du jour ne modifie pas leur position, dans la mesure où elle précise : « Sauf décision contraire de leurs Parlements respectifs, la Région wallonne, la Communauté française, la Communauté germanophone la Commission communautaire francophone et la Région de Bruxelles-Capitale n’entendent pas ratifier le Ceta sur la base du système de règlement des différends entre investisseurs et parties, prévu au chapitre 8 du Ceta, tel qu’il existe au jour de la signature du Ceta. »Ce paragraphe-clef de la déclaration laisse penser que la Belgique réclame une modification du chapitre 8, consacré à la manière de régler les litiges entre les États et les multinationales. C’est une manière « de trouver un juste milieu, dans la mesure où le Canada et la Commission européenne ne sont pas partants pour rouvrir l’ensemble des négociations », explique Léa Auffret, chargée des questions commerciales au sein du Bureau européen des unions de consommateurs.
Cour de justice européenne
Qui plus est, le pays affirme dans le texte son intention de saisir la Cour de Justice de l’Union européenne (CJUE) pour vérifier si le système d’arbitrage est bien en phase avec le droit communautaire. Si la Cour luxembourgeoise faisait éclater au grand jour leur incompatibilité, cela invaliderait cette manière d’arbitrer les conflits.« Maintenant que la Belgique sort du bois sur ce sujet, d’autres États pourraient la suivre… », avance l’experte européenne Léa Auffret. Mais jusqu’où les Européens pourront-ils pousser la patience des Canadiens ?
Cette question ne semble pas spécialement préoccuper Paul Magnette. Le ministre-président wallon a ainsi déclaré : « La Wallonie est extrêmement heureuse que [ses] demandes aient pu être entendues. On s’est toujours battus pour avoir des traités qui renforcent les normes sociales et environnementales et protègent les services publics, pour qu'il n'y ait pas d'arbitrages privés mais qu'il y ait uniquement des juridictions entièrement publiques. Tout cela sera désormais acquis. » À condition que ce texte convainque ses partenaires européens et canadien.
Nông nghiệp Việt Nam
Thế giới
Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada (CETA) 'thua' chính quyền vùng
Walloon?
28/10/2016, 13:25 (GMT+7)
Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada (CETA), sau cuộc đàm phán suốt 7
năm ròng với rất nhiều khó khăn và nhượng bộ của cả 2 bên, đã không được
ký kết như đã định vào ngày 27/10/2016...
Chia sẻ
Share Facebook Share Google Share Twitter Share Zingme
Tin bài khác
Thủ tướng Malaysia nổi giận vì bình luận của Đại sứ Triều Tiên
Ngoại trưởng Lavrov nói tình báo Mỹ thường xuyên nghe lén đại sứ Nga
ASEAN quan ngại về vũ khí Trung Quốc đưa ra Biển Đông
Cô gái liên quan vụ sát hại ông Kim Jong-nam tưởng mình sẽ thành sao
Ông Trump có Cố vấn an ninh mới
Xem thêm
http://nongnghiep.vn/phan-bon-voi-bien-doi-khi-hau-36-19.html
Lễ ký CETA sẽ phải dời lại do sự phản đối của chính quyền vùng
Walloon thuộc Bỉ.
Vì sao vùng Walloon có quyền phản đối?
Walloon (hay Wallonie, Wallonia), khu vực với dân số 3,5 triệu người
(trong tổng số 11,5 triệu toàn quốc), chủ yếu nói tiếng Pháp ở miền nam
nước Bỉ, có chính quyền riêng, đã “trái ý” EU- cộng đồng có hơn 500
triệu dân.
EU chỉ có thể thông qua CETA khi cả 28 nước thành viên đồng thuận, trong
đó có chính phủ Bỉ. Còn chính phủ Bỉ chỉ có thể thông qua CETA khi nhận
được sự đồng ý của tất cả các cơ quan lập pháp cấp liên bang, vùng và
các cộng đồng ngôn ngữ tại nước này. Trong đó, 3 cộng đồng ngôn ngữ ở Bỉ
bao gồm: Flemish (nói tiếng Hà Lan); cộng đồng Pháp (nói tiếng Pháp)
và cộng đồng nói tiếng Đức. Ba vùng ở Bỉ bao gồm: Flemish; Walloon và
thủ đô Brussels.
Người dân Bỉ phản đối Hiệp định CETA ở thủ đô Brussels
Nhưng vì sự chồng lấn giữa các vùng và các cộng đồng nên tạo ra 2 điều
khá đặc biệt. Thứ nhất, là lãnh thổ vùng thủ đô Brussels (được thành lập
sau các vùng khác khoảng gần một thập kỷ) thì lại nằm trong cộng đồng
Flemish, là nơi mọi người nói cả hai ngôn ngữ là Hà Lan và Pháp. Và thứ
hai là lãnh thổ cộng đồng nói tiếng Đức nằm toàn bộ bên trong vùng
Walloon. Điều này khiến hệ thống chính trị của Bỉ tương đối “lằng
nhằng”.
Trong cách mạng Công nghiệp hồi thế kỷ 19, Walloon chỉ theo sau Anh quốc
trong công nghiệp hóa, lợi dụng được các trầm tích than đá và quặng
sắt. Điều này mang đến cho vùng sự hưng thịnh từ thế kỷ 19 đến giữa thế
kỷ 20. Khi đó, Walloon là một nửa thịnh vượng hơn của Bỉ.
Từ sau Thế chiến II, tầm quan trọng của công nghiệp nặng đã giảm mạnh,
và vùng Flemish đã vượt qua Walloon về mặt giàu có. Walloon ngày nay
đang có tỷ lệ thất nghiệp cao với GDP đầu người thấp hơn đáng kể so vùng
Flemish. Sự khác biệt về kinh tế và ngôn ngữ giữa hai vùng là nguyên
nhân chính gây ra mâu thuẫn chính trị tại Bỉ.
Walloon có quyền hạn của mình và không liên quan với các cộng đồng hay
vùng khác. Cùng với các thực thể liên bang khác của Bỉ, vùng được quyền
theo đuổi các chính sách đối ngoại riêng bao gồm ký kết các hiệp ước.
Nhà nước Bỉ không thể tham gia ký kết các hiệp ước quốc tế mà không có
sự đồng ý của Nghị viện Walloon. Cũng không có một hệ thống cấp bậc pháp
lý trong cấu trúc của hệ thống liên bang tại Bỉ và không có hệ thống
cấp bậc giữa liên bang và quyền lực vùng. Vì lý do này, Bỉ mang diện mạo
của một liên minh.
Trong bài bình luận trên L’Echo, một tờ báo của cộng đồng Pháp vùng
Walloon thuộc Bỉ, đưa ra 8 vấn đề cần cân nhắc trước ký hiệp định CETA.
Trong đó, mất việc làm, thực phẩm bẩn và sự yếu thế của chính phủ trong
các quan hệ kinh tế là những điều mà tờ này lo ngại.
Quả bóng đang ở phía sân EU
Trên The Star, một tờ báo lớn ở Canada, các tin tức dường như chỉ tập
trung vào phía châu Âu vì người Canada dù sao cũng đã làm hết sức có thể
cho hiệp định này. Động thái gần đây của chính phủ Canada là miễn thị
thực cho người dân Bulgaria tới quốc gia Bắc Mỹ này với mục đích công
việc và du lịch kể từ ngày 1/12/2017cho thấy sự “xuống nước” từ phía
Canada. Bởi vì trên thực tế người Canada không còn muốn phụ thuộc quá
nhiều vào Mỹ với nhiều ràng buộc từ Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ
(NAFTA).
Còn Hiệp định CETA dự kiến sẽ loại bỏ khoảng 98% thuế quan giữa hai bên.
Với chỉ 36,3 triệu dân, Canada sẽ có lợi thế lớn khi được tiếp cận với
một thị trường trên 500 triệu dân EU. Nhưng về phía EU, hiện xuất hiện 2
luồng dư luận. Những người ủng hộ nói rằng nếu hiệp định được thông
qua, nó sẽ khiến thương mại giữa hai bên tăng 20%, và khiến thuế quan
giảm tới 500 triệu euro. Trong khi, bên phản đối thì cho rằng thỏa thuận
sẽ khiến các sản phẩm tiêu dùng bị giảm chất lượng và bảo vệ các doanh
nghiệp lớn vì nó cho phép các công ty này khởi kiện chính phủ.
Chẳng hạn như gia súc ở Canada có thể được sử dụng hormone, trong khi ở
EU thì không. Điều đó, dẫn đến việc người châu Âu lo ngại rằng những lô
thịt bò không an toàn từ Canada khi được bán trên thị trường châu Âu sẽ
khiến thực phẩm không còn được sạch như trước.
Bộ trưởng Thương mại Canada, Chrystia Freeland nói: "Chúng tôi đã thực
hiện công việc của chúng tôi. Chúng tôi đã hoàn tất đàm phán về một thỏa
thuận rất tốt. Bây giờ ‘quả bóng’ đang nằm trong phần sân của châu Âu”,
bà nói sau khi gặp Martin Schulz, Chủ tịch Nghị viện châu Âu, trước khi
về nước.
Trước đó, EU đã đưa ra đề xuất mới và kèm theo "tối hậu thư" yêu cầu Bỉ
sẽ phải đưa ra quyết định rõ ràng đối với việc ký kết CETA.
Thủ tướng Bỉ Charles Michel cho biết Chính phủ liên bang, cộng đồng nói
tiếng Đức và vùng Flanders nói tiếng Hà Lan đã nhất trí với hiệp định
trên, song vùng Walloon, chính quyền thành phố Brussels, và cộng đồng
nói tiếng Pháp đã nói "không" với hiệp định.
Thủ hiến vùng Walloon, Paul Magnette đã bác bỏ "tối hậu thư" và chỉ
trích việc khối này gây sức ép yêu cầu Bỉ phải thông qua thỏa thuận CETA
trước đêm ngày 24/10 là phi dân chủ.
Trước sự dùng dằng từ phía Bỉ, Canada không biết làm gì khác ngoài việc
chờ đợi và hy vọng.
Chia rẽ thời hậu Brexit
Sau khi sự kiện Brexit đã tạo ra một cơn địa chấn với EU thì giờ đây,
những hiệp định thương mại nhằm thúc đẩy nền kinh tế EU lại đang gặp
phải những rào cản.
Còn nhớ vài tháng trước, khi EU thương thảo với Mỹ về Hiệp định Đối tác
thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP), thì EU cũng gặp phải
sự “bàn lùi” của Pháp. Mặc dù, TTIP được kỳ vọng sẽ là thỏa thuận thương
mại lớn nhất thế giới, tạo ra một thị trường khổng lồ với 850 triệu
người tiêu dùng và chiếm 30% thương mại toàn cầu.
Nếu EU không thể có một sự thống nhất trong đường lối kinh tế đối với
Canada thì câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể có một sự nhất trí trong các
cuộc đàm phán về thương mại với nước Anh trong tiến trình nước này rút
khỏi liên minh?
Share Facebook Share Google Share Twitter Share Zingme
Nguyễn Quốc Hưng... Đọc thêm tại: http://nongnghiep.vn/hiep-dinh-thuong-mai-tu-do-eu-canada-ceta-thua-chinh-quyen-vung-walloon-post178853.html | NongNghiep.vn
Nông nghiệp Việt Nam
Thế giới
Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada (CETA) 'thua' chính quyền vùng
Walloon?
28/10/2016, 13:25 (GMT+7)
Hiệp định Thương mại tự do EU-Canada (CETA), sau cuộc đàm phán suốt 7
năm ròng với rất nhiều khó khăn và nhượng bộ của cả 2 bên, đã không được
ký kết như đã định vào ngày 27/10/2016...
Chia sẻ
Share Facebook Share Google Share Twitter Share Zingme
Tin bài khác
Thủ tướng Malaysia nổi giận vì bình luận của Đại sứ Triều Tiên
Ngoại trưởng Lavrov nói tình báo Mỹ thường xuyên nghe lén đại sứ Nga
ASEAN quan ngại về vũ khí Trung Quốc đưa ra Biển Đông
Cô gái liên quan vụ sát hại ông Kim Jong-nam tưởng mình sẽ thành sao
Ông Trump có Cố vấn an ninh mới
Xem thêm
http://nongnghiep.vn/phan-bon-voi-bien-doi-khi-hau-36-19.html
Lễ ký CETA sẽ phải dời lại do sự phản đối của chính quyền vùng
Walloon thuộc Bỉ.
Vì sao vùng Walloon có quyền phản đối?
Walloon (hay Wallonie, Wallonia), khu vực với dân số 3,5 triệu người
(trong tổng số 11,5 triệu toàn quốc), chủ yếu nói tiếng Pháp ở miền nam
nước Bỉ, có chính quyền riêng, đã “trái ý” EU- cộng đồng có hơn 500
triệu dân.
EU chỉ có thể thông qua CETA khi cả 28 nước thành viên đồng thuận, trong
đó có chính phủ Bỉ. Còn chính phủ Bỉ chỉ có thể thông qua CETA khi nhận
được sự đồng ý của tất cả các cơ quan lập pháp cấp liên bang, vùng và
các cộng đồng ngôn ngữ tại nước này. Trong đó, 3 cộng đồng ngôn ngữ ở Bỉ
bao gồm: Flemish (nói tiếng Hà Lan); cộng đồng Pháp (nói tiếng Pháp)
và cộng đồng nói tiếng Đức. Ba vùng ở Bỉ bao gồm: Flemish; Walloon và
thủ đô Brussels.
Người dân Bỉ phản đối Hiệp định CETA ở thủ đô Brussels
Nhưng vì sự chồng lấn giữa các vùng và các cộng đồng nên tạo ra 2 điều
khá đặc biệt. Thứ nhất, là lãnh thổ vùng thủ đô Brussels (được thành lập
sau các vùng khác khoảng gần một thập kỷ) thì lại nằm trong cộng đồng
Flemish, là nơi mọi người nói cả hai ngôn ngữ là Hà Lan và Pháp. Và thứ
hai là lãnh thổ cộng đồng nói tiếng Đức nằm toàn bộ bên trong vùng
Walloon. Điều này khiến hệ thống chính trị của Bỉ tương đối “lằng
nhằng”.
Trong cách mạng Công nghiệp hồi thế kỷ 19, Walloon chỉ theo sau Anh quốc
trong công nghiệp hóa, lợi dụng được các trầm tích than đá và quặng
sắt. Điều này mang đến cho vùng sự hưng thịnh từ thế kỷ 19 đến giữa thế
kỷ 20. Khi đó, Walloon là một nửa thịnh vượng hơn của Bỉ.
Từ sau Thế chiến II, tầm quan trọng của công nghiệp nặng đã giảm mạnh,
và vùng Flemish đã vượt qua Walloon về mặt giàu có. Walloon ngày nay
đang có tỷ lệ thất nghiệp cao với GDP đầu người thấp hơn đáng kể so vùng
Flemish. Sự khác biệt về kinh tế và ngôn ngữ giữa hai vùng là nguyên
nhân chính gây ra mâu thuẫn chính trị tại Bỉ.
Walloon có quyền hạn của mình và không liên quan với các cộng đồng hay
vùng khác. Cùng với các thực thể liên bang khác của Bỉ, vùng được quyền
theo đuổi các chính sách đối ngoại riêng bao gồm ký kết các hiệp ước.
Nhà nước Bỉ không thể tham gia ký kết các hiệp ước quốc tế mà không có
sự đồng ý của Nghị viện Walloon. Cũng không có một hệ thống cấp bậc pháp
lý trong cấu trúc của hệ thống liên bang tại Bỉ và không có hệ thống
cấp bậc giữa liên bang và quyền lực vùng. Vì lý do này, Bỉ mang diện mạo
của một liên minh.
Trong bài bình luận trên L’Echo, một tờ báo của cộng đồng Pháp vùng
Walloon thuộc Bỉ, đưa ra 8 vấn đề cần cân nhắc trước ký hiệp định CETA.
Trong đó, mất việc làm, thực phẩm bẩn và sự yếu thế của chính phủ trong
các quan hệ kinh tế là những điều mà tờ này lo ngại.
Quả bóng đang ở phía sân EU
Trên The Star, một tờ báo lớn ở Canada, các tin tức dường như chỉ tập
trung vào phía châu Âu vì người Canada dù sao cũng đã làm hết sức có thể
cho hiệp định này. Động thái gần đây của chính phủ Canada là miễn thị
thực cho người dân Bulgaria tới quốc gia Bắc Mỹ này với mục đích công
việc và du lịch kể từ ngày 1/12/2017cho thấy sự “xuống nước” từ phía
Canada. Bởi vì trên thực tế người Canada không còn muốn phụ thuộc quá
nhiều vào Mỹ với nhiều ràng buộc từ Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ
(NAFTA).
Còn Hiệp định CETA dự kiến sẽ loại bỏ khoảng 98% thuế quan giữa hai bên.
Với chỉ 36,3 triệu dân, Canada sẽ có lợi thế lớn khi được tiếp cận với
một thị trường trên 500 triệu dân EU. Nhưng về phía EU, hiện xuất hiện 2
luồng dư luận. Những người ủng hộ nói rằng nếu hiệp định được thông
qua, nó sẽ khiến thương mại giữa hai bên tăng 20%, và khiến thuế quan
giảm tới 500 triệu euro. Trong khi, bên phản đối thì cho rằng thỏa thuận
sẽ khiến các sản phẩm tiêu dùng bị giảm chất lượng và bảo vệ các doanh
nghiệp lớn vì nó cho phép các công ty này khởi kiện chính phủ.
Chẳng hạn như gia súc ở Canada có thể được sử dụng hormone, trong khi ở
EU thì không. Điều đó, dẫn đến việc người châu Âu lo ngại rằng những lô
thịt bò không an toàn từ Canada khi được bán trên thị trường châu Âu sẽ
khiến thực phẩm không còn được sạch như trước.
Bộ trưởng Thương mại Canada, Chrystia Freeland nói: "Chúng tôi đã thực
hiện công việc của chúng tôi. Chúng tôi đã hoàn tất đàm phán về một thỏa
thuận rất tốt. Bây giờ ‘quả bóng’ đang nằm trong phần sân của châu Âu”,
bà nói sau khi gặp Martin Schulz, Chủ tịch Nghị viện châu Âu, trước khi
về nước.
Trước đó, EU đã đưa ra đề xuất mới và kèm theo "tối hậu thư" yêu cầu Bỉ
sẽ phải đưa ra quyết định rõ ràng đối với việc ký kết CETA.
Thủ tướng Bỉ Charles Michel cho biết Chính phủ liên bang, cộng đồng nói
tiếng Đức và vùng Flanders nói tiếng Hà Lan đã nhất trí với hiệp định
trên, song vùng Walloon, chính quyền thành phố Brussels, và cộng đồng
nói tiếng Pháp đã nói "không" với hiệp định.
Thủ hiến vùng Walloon, Paul Magnette đã bác bỏ "tối hậu thư" và chỉ
trích việc khối này gây sức ép yêu cầu Bỉ phải thông qua thỏa thuận CETA
trước đêm ngày 24/10 là phi dân chủ.
Trước sự dùng dằng từ phía Bỉ, Canada không biết làm gì khác ngoài việc
chờ đợi và hy vọng.
Chia rẽ thời hậu Brexit
Sau khi sự kiện Brexit đã tạo ra một cơn địa chấn với EU thì giờ đây,
những hiệp định thương mại nhằm thúc đẩy nền kinh tế EU lại đang gặp
phải những rào cản.
Còn nhớ vài tháng trước, khi EU thương thảo với Mỹ về Hiệp định Đối tác
thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương (TTIP), thì EU cũng gặp phải
sự “bàn lùi” của Pháp. Mặc dù, TTIP được kỳ vọng sẽ là thỏa thuận thương
mại lớn nhất thế giới, tạo ra một thị trường khổng lồ với 850 triệu
người tiêu dùng và chiếm 30% thương mại toàn cầu.
Nếu EU không thể có một sự thống nhất trong đường lối kinh tế đối với
Canada thì câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể có một sự nhất trí trong các
cuộc đàm phán về thương mại với nước Anh trong tiến trình nước này rút
khỏi liên minh?
Share Facebook Share Google Share Twitter Share Zingme
Nguyễn Quốc Hưng... Đọc thêm tại: http://nongnghiep.vn/hiep-dinh-thuong-mai-tu-do-eu-canada-ceta-thua-chinh-quyen-vung-walloon-post178853.html | NongNghiep.vn
