Trường Tương Tư / Bạch Cư Dị / Lý Bạch và Tương Tư / Vương Duy

Hôm nay gửi lại các anh chị ,thầy cô những bàn luận trong Groupe Thất Hiền bài viết của anh William mà rất nhiều người ... quen Cám ơn SP LCT đã lưu lại trong FR Anh chị nào có cảm hứng cứ nối tiếp dòng thơ ... dịch, không thích , xin delete  CRTH Thưa Anh Lương, Tôi đã nhận được mail của Anh và xin cám ơn Anh. Tính Anh thật phóng khóang. Khi về nhà tôi xem xong CD rồi tôi sẽ trao đổi thêm với Anh trong dịp Tết này. Như Anh và Anh Đại San thảo luận, nếu không phải Trần Gia Lạc là tác giả thì bài thơ "Hạo hạo sầu, mang mang kiếp" là của ai Anh Lương nhỉ. Và Anh Lương vào website nào mà có cả chữ Hoa và chữ Việt, nhất là website đó thường không viết tên bài thơ, chẳng hạn như bài "Hạo hạo sầu, mang mang kiếp" này không thấy đầu đề. Thật sự theo chính sử thì Hàm Hương Quận Chúa (chứ không phải là Công Chúa vì không phải là con gái của một Tiểu Vương Hồi Giáo mà Thân phụ của Cô chỉ là lãnh tụ một bộ lạc Hồi giáo tương đối lớn, khỏang vài ngàn dân, và được Triều đình Mãn Thanh phong tước ngang tầm Quận Công thôi) là một nhân vật lịch sử có thật. Trên cơ thể nàng có một hương huyệt nhả hương tự nhiên và nhẹ hơn nước hoa tinh kết ngày nay. Trước khi Càn Long dùng vũ lực để uy áp Nàng vào cung thì Nàng đã có người yêu là một thanh niên cùng bộ tộc với Nàng rồi. Và trinh tiết của người phụ nữ Hồi giáo mang tính thiêng liêng thánh thể chứ không phải mang tính cao quý xã hội và danh dự gia tộc như Khổng giáo (của bốn quốc gia đồng văn dị chủng chúng ta). Do đó, Hàm Hương quyết liều mình để bảo tòan sự thanh khiết thánh thiện của Nàng. Càn Long là một vị vua giỏi của nhà Thanh nên dã sử Trung Hoa xây dựng Ông ta là người Hán được đưa vào cung khi còn bú sửa vì việc tranh giành ngôi báu. Đã hư cấu Càn Long mang giòng máu Hán tộc để ve vuốt tự ái của người Hán thì phải tạo ra người em trai Trần Gia Lạc của Càn Long để câu chuyện thêm phần khả tín thôi. Tôi xin gởi đến Anh Lương và quý Anh, Chị bài "Trường Tương Tư" của Bạch Cư Dị. Bài thơ "xa quê, nhớ nhà, nhớ bạn hiền, và nhớ người yêu" này của Bạch Cư Dị được viết dưới nhan đề là "Trường Tương Tư" mặc dầu có ít nhất là bốn bài "Trường Tương Tư" cũng rất nổi tiếng của các tác giả khác mà tôi xin đính kèm để quý Anh, Chị đọc cho vui. Tương tư là một tâm cảnh xưa cũ của nhân lọai và của động vật cấp cao nhưng lại như là một khám phá mới rất riêng tư của mỗi một con người, nhất là những người đang và vừa vượt qua "khung cửa hẹp" của tuổi chuyển mình. Thân kính, William Tran Trường Tương Tư Bạch Cư Dị (772-846) Biện thủy lưu Tứ thủy lưu Lưu đáo Qua Châu cổ độ đầu Ngô sơn điểm điểm sầu Tư tư du Hận du du Hận đáo qui thời thượng thủy hưu Nguyệt minh nhân ỷ lâu Trường Tương Tư Đôi dòng Biện, Tứ chảy về đâu Qua Châu đoàn tụ bến giang đầu Núi Ngô điểm tuyết Bạc đầu hoài hương Tiếc hận mang mang gót viễn phương Mong về bến cũ, hận còn vương Tựa lầu trăng lạnh Đêm trường nhớ ai ! Tương Tư Lâm Ý Nương Hoa hoa diệp diệp lạc phân phân Chung nhật tư quân bất kiến quân Trường dục đoạn hề trường dục đoạn Lệ châu ngân thượng cảnh thiêm ngân Ngã hữu nhất thốn tâm Vô nhân cộng ngã thuyết Nguyên phong suy tán vân Tố dữ thiên biên nguyệt . . . . . . Quân tại Tương giang đầu Thiếp tại Tương giang vĩ Tương tư bất tương kiến Đồng ẩm Tương giang thuỷ . . . . . . Trường tương tư hề trường tương tư Trường tương tư hề vô tận cực Tảo tri như thử quai nhân tâm Hồi bất đương sơ mạc tương thức Tương Tư Lá hoa rơi rựng tơi bời Nhớ người chẳng thấy dáng người đâu đâu Lòng đau đoài đoạn lòng đau Lệ rơi lã chã dạt dào lệ rơi . . . . . . Đầu sông chàng ở đợi chờ Cuối sông thiếp ở bơ phờ lòng đau Nhớ nhau chẳng thấy mặt nhau Nước sông cùng uống dạ sầu cùng chung Trường Tương Tư Lâm Bô (967-1028) Ngô sơn thanh Việt sơn thanh Lưỡng ngạn thanh sơn tương tống nghinh Quân lệ doanh Thiếp lệ doanh La đới đồng tâm kết vị thanh Giang đầu triều dĩ binh Nỗi Nhớ Khôn Nguôi Núi ngô xanh, núi Việt xanh Hai bên sông lạnh nghiêng mình đón đưa Cách ngăn biết tỏ sao vừa Chàng rưng rưng mắt, thiếp mưa lệ đầy Chữ đồng chưa vẹn chia tay Nước trong sông cạn rồi đầy bao phen Trường Tương Tư Lý Bạch (701-762) Trường tương tư tại Trường An Lạc vĩ thu đề kim tỉnh lan Vi sương thê thê đạm sắc hàn Tô đăng bất minh tứ dục tuyệt Quyển duy vọng nguyệt không trường than Mỹ nhân như hoa cách vân đoan Thượng hữu thanh minh chi cao thiên Hạ hữu lục thuỷ chi ba lãng Thiên trường lộ viễn hồn phi khổ Mộng hồn bất đáo quan san nan Trường tương tư tối tâm cang Trường Tương Tư Trường An nổi nhớ nhung dài Thu sang tiếng dế bi ai giếng vàng Sương khuya lạnh lẽo chiếu chăn Ngọn đèn mờ nhạt băn khoăn nổi niềm . . . . . . Quan san cách trở mộng tàn hồn ơi! Nhớ thương thương nhớ tơi bời Tương Tư Vương Duy (701-761) Hồng đậu sinh Nam Quốc Xuân lai phát kỷ chi Nguyệt quân đa thái hiệt Thử vật tối tương tư Tương Tư Cây Hồng đậu xứ Lĩnh nam Đón mùa Xuân đến trổ mầm xinh tươi Thật nhiều hái lấy chàng ơi Hái bao nhiêu lại suốt đời tương tư ---------------- Thưa quí anh chị Chữ Nho tôi thuộc loại dốt đặc. Tôi đọc thơ dịch cuả Xuân Ðào và Caron hay quá nên xin phép chôm chiã vài chữ cuả cả hai thi sĩ Xuân Ðào và Caro để chuyển qua thê tho luc bát. Mong quí vị không chê cười Xin đa tạ Ai trồng đậu đỏ xứ Nam Muà Xuân vừa tới trổ mầm xinh xinh Lẹ tay chàng hái hoa tình Tương tư chàng đứng một mình ngẩn ngơ bbt 2009/1/14 William Tran <jph.inc@gmail.com> Thưa quý Anh Chị, Trước đây Chị Hòang Dung điểm danh những Nhà Nho trong Club mà trọng Nam quên Nữ, nay tôi xin đề nghị thêm tên Chị Caroline nữa nhe. Bài "Tương Tư" của Vương Duy (701-761) chỉ có bốn câu "ngủ ngôn tứ tuyệt" rất cô đọng và rất khó dịch thơ, vậy mà Chị Caroline đã dịch thơ mà còn giảm chữ thành "tứ ngôn tứ tuyệt" thật tuyệt vời. Tương Tư Hồng đậu sinh Nam Quốc Xuân lai phát kỷ chi Nguyện quân đa thái hiệt Thử vật tối tương tư Vương Duy Tương Tư Cây Hồng đậu xứ Lĩnh nam Đón mùa Xuân đến trổ mầm xinh tươi Thật nhiều hái lấy chàng ơi Hái bao nhiêu lại suốt đời tương tư Xuân Đào Tương Tư Đậu Đỏ miền Nam Xuân về thấy ham Lẹ tay em hái Tương tư nhớ chàng T Hương Tôi thật lòng khâm phục cách dịch của Chị Caroline đã biến cái khách quan thành chủ quan, một cảnh vật thiên nhiên thành nỗi niềm tâm cảnh của một con người. Khi làm quan ở phương Nam, Vương Duy đã đem giống một lọai đậu Đỏ về nhà để trồng. Đến mùa Xuân thì cây đậu Đỏ đơm hoa kết trái, Vương Duy phu nhân rủ chồng cùng hái trái đậu, và càng hái nhiều thì lòng thương nhớ về cảnh cũ người xưa ở phương Nam càng thấm thiết. Chị Caroline đã vận dụng tài tình ngôi thứ để người con gái thành người chủ động hái đậu, và càng hái thì nàng càng nhớ chàng, người đã đem giống đậu này từ phương Nam về nhà. Tôi đã dự định khi có thì giờ thì sẽ viết một bài về nỗi niềm Vương Duy khi ông làm Thượng Thư Hữu Thừa ở kinh đô và nhớ về đất cũ Lĩnh Nam (Việt của Bách Việt, và Việt quốc của Tây Thi) với tài nguyên, phong cảnh và con người văn vật phương Nam. Vì quan điểm trọng sĩ và nhân ái đó mà ông bị thăng giáng nhiều lần đến nổi ông chán nản và từ quan để sống một cuộc sống dân dã hiền lành như "Phật" nên ông được người đời gọi là "Thi Phật."