Ancient Chinese music has always held Chinese music is based on the Five Elements. (Courtesy of New Tang Dynasty Television)
Âm nhạc cổ truyền mà luôn luôn giữ vững tính chất thuần tuý Trung Hoa là dựa trên lý thuyết về ngũ hành. (Courtesy of New Tang Dynasty Television)
Âm nhạc Trung Hoa là dựa trên hệ thống âm nhạc cổ truyền của Trung Hoa
bao gồm 5 loại âm điệu, 5 nốt nhạc chính gọi là ngũ âm. Năm âm thanh này
được sắp xếp thành: Cung, Thương, Giốc, Chuỷ, và Vũ.
Theo nguyên lý ngũ hành của Trung Hoa mà có liên hệ
đến âm nhạc cổ điển Trung Hoa, các âm giai đều nối liền với một hệ
thống những khái niệm về vũ trụ, cũng như là các hoạt động bên trong
thân thể của con người.
Người Trung Hoa không xem sự việc con người có ngũ
tạng (5 bộ phận) bên trong như tim, gan, phổi, thận, tụy tạng và ngũ
quan (5 cơ quan cảm giác): miệng, mũi, mắt, tai và lưỡi; với 5 ngón tay
trên mỗi bàn tay là chuyện ngẫu nhiên.
Theo truyền thống Trung
Hoa, bất cứ âm giai nào trong ngũ âm đều có thể ảnh hưởng đến những cơ
quan bộ phận bên trong của con người và có thể hoạt động như là một cơ
cấu điều hòa. Âm nhạc có thể tăng cường sự điều tiết, khai mở ý tưởng,
và điều hòa nhịp tim. Bởi vì người ta có những chỗ khác nhau, nội tạng
của người này cũng khác người kia, nên âm nhạc cũng ảnh hưởng họ theo
những cách khác nhau. Theo 5 âm giai căn bản, người ta có thể
tìm ra những ảnh hưởng khác nhau trong thân thể con người. Lấy ví dụ, âm
giai của dây Cung được sắp hạng thuộc loại cao thượng, có liên hệ với
Thổ (đất), và ảnh hưởng đến bộ phận tụy tạng. Những người thường xuyên
nghe loại nhạc như vậy thì sẽ trở nên lương thiện và nhẫn nhục. Dưới đây
là bảng sắp hạng ngũ âm tương ứng với ngũ hành, phương hướng, tình cảm,
các mùa, và các ngôi sao tinh tú:
Ngũ hành
|
Kim
|
Mộc
|
Thuỷ
|
Hỏa
|
Thổ
|
Ngũ Âm
|
Thương
|
Giốc
|
Vũ
|
Chủy
|
Cung
|
Phương hướng
|
Tây
|
Đông
|
Bắc
|
Nam
|
Trung tâm
|
Các mùa
|
Thu
|
Xuân
|
Đông
|
Hạ
|
Lúc giao tiếp các mùa
|
Tinh Tú
|
Venus
|
Jupiter
|
Mercury
|
Mars
|
Saturn
|
Tình cảm
|
U buồn
|
Giận dữ
|
Sợ hãi
|
Vui mừng
|
Lo lắng
|
Âm điệu của dây Thương là nặng nề, giống kim khí,
không bị bẻ cong. Loại âm nhạc này ảnh hưởng phổi; nếu nghe thường xuyên
thì người ta sẽ trở nên chân chính và thân thiện.
Âm nhạc lấy căn bản là dây Giốc thì chào mừng mùa
Xuân tới và đánh thức mọi đời sống trỗi dậy sảng khoái. Loại âm nhạc này
ảnh hưởng gan. Nghe nó thì người ta sẽ trở nên lương thiện và hòa giải.
Âm nhạc với dây Chủy làm chủ là rất sôi nổi về tình
cảm, giống như Hỏa. Nó ảnh hưởng quả tim, khiến cho người nghe nó trở
nên rộng lượng.
Âm điệu lấy dây Vũ làm chủ là u sầu, giống như nước
chảy êm đềm. Nó ảnh hưởng quả thận. Lắng nghe những âm điệu này làm cho
người ta cảm thấy đầu óc quân bình và nhẹ nhàng, “buồn nhưng không đau
khổ”, “vừa ý nhưng không đi quá mức”, giống như những lời nói của cổ
nhân Trung Hoa. Đây là những gì mà văn hóa của âm nhạc Trung Hoa đang cố
gắng diễn tả. Cho dù là bất cứ loại tình cảm nào được âm nhạc
diễn tả, nếu đi đến cực độ, nó có thể làm hại đến thân thể và sự lưu
thông năng lượng của Khí.
Bác sĩ Chen đang hành nghề y sĩ Trung Hoa cổ
truyền, đồng thời cũng chuyên về khoa châm cứu tại thành phố Seattle,
tiểu bang Washington của Mỹ quốc, trong hơn 10 năm. Bà đến từ Đài Loan,
và đã từng nhận ra sự liên hệ giữa âm nhạc và sức khỏe trong khi đang
chữa trị các bệnh nhân bị suyễn. Bà đã đi thuyết trình về sự liên hệ
giữa âm nhạc và sức khỏe từ năm 2004.
Cập nhật lần cuối
Ngày 02 tháng 10, 2008
Đọc bản gốc tiếng Anh tại đây.
|
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire